Radioactief afval: een kernprobleem!

Radioactief afval wordt gezien als een van de belangrijkste problemen van kernenergie. Nergens ter wereld is er een definitieve berging voor het hoogradioactieve afval uit kerncentrales dat voor honderdduizend jaar gevaarlijk blijft.

Zoutkoepels als ondergronds berglandschap
In 1976 noemde de regering vijf zoutkoepels die in aanmerking zouden komen voor ondergrondse opslag van kernafval: Gasselte, Schoonloo, Pieterburen, Onstwedde en Anloo. In 1987 verscheen het Tweede Tussenrapport van OPLA (Commissie OPslag te LAnd), waarin 34 zoutkoepels en zoutlagen worden genoemd. In een bijlage bij het OPLA-rapport uit september 1993 worden nog maar zeven zoutkoepels genoemd die aan de eisen voldoen. Volgens de plannen uit 2001 van de door de regering ingestelde Commissie Opberging Radioactief Afval (CORA) wordt het kernafval op ongeveer 800 meter diepte opgeborgen, met rondom een zoutlaag van zeker 200 meter dikte. Dit betekent dat de afstand tussen het kernafval en de aardlagen boven de zoutkoepel dus minstens 200 meter bedraagt. Aan deze eisen voldoen in ieder geval negen zoutkoepels: Ternaard, Zuidwending, Pieterburen, Onstwedde, Winschoten, Schoonloo en Gasselte gevolgd door de minder zekere zoutkoepels Hooghalen en Anloo. Omdat in twee daarvan (Zuidwending en Winschoten) al opslag plaatsvindt, blijven er zeven over.
Maar wat weten we van die zoutkoepels? Op basis van recent gepubliceerd onderzoek van TNO, heeft Herman Damveld in samenwerking met Laka hierover een brochure samengesteld.
Het resultaat is de brochure 'Zoutkoepels Noord-Nederland als ondergronds berglandschap' die hier als klein bestand (700kb) of als groot bestand (3MB) te downloaden is.

---

Internationale inventarisatie zoektocht naar locaties eindberging
Eind augustus 2014 hebben we een nieuw rapport met een inventarisatie van de zoektocht naar een locatie voor de eindopslag van kernafval in negen landen. Aan de hand daarvan concluderen we dat politieke argumenten in veel gevallen belangrijker zijn dan het vinden van de minst onveilige locatie. Daarom zijn plaatsen waar een kernenergie-installatie aanwezig is (in verband met draagvlak) en krimpregio's (met een financiële toezegging) in veel gevallen de uitkomst van onduidelijke procedures.

Eindberging Radioactief afval: Toch in zoutkoepels Noord-Nederland?
Een internationale inventarisatie van de zoektocht naar locaties

Lees hier het persbericht bij het verschijnen van het rapport.

Laka vraagt geen geld voor downloaden en gebruik, maar is, om dit soort onderzoeksrapporten te kunnen blijven schrijven, afhankelijk van giften: NL54 TRIO 0390 9021 79 tnv Stichting Laka, Amsterdam.

Het rapport is ook op papier verkrijgbaar: maak EUR 2,50 voor het rapport en EUR 1,92 voor porto (dus totaal EUR 4,42) over op bovenstaand IBAN-nummer onder vermelding van 'bestelling rapport eindberging' en vermeldt duidelijk uw postadres.

Discussie met lange geschiedenis
In Nederland is er al decennialang discussie over kernafval en waar het opgeslagen moet worden. In 1976 kwam de toenmalige regering met het voornemen al het radioactief afval op te slaan in zoutkoepels in Noord-Nederland en wilde snel met proefboringen beginnen. Door maatschappelijk verzet was dat onmogelijk en in 1984 werd gekozen voor eerst 100 jaar tussenopslag. Dit doorschuiven naar toekomstige generaties wordt sindsdien gepresenteerd als oplossing van het afvalprobleem, maar is dat natuurlijk niet.

Op de site Kernenergie in Nederland kun je meer lezen over de geschiedenis van de discussie over opslag van hoogradioactief afval.

Het in 2014 verschenen rapport was niet het eerste dat rapport van Laka over radioactief afval: In 2000 werden in samenwerking met Herman Damveld al rapporten gepubliceerd over kernafval, ethiek, publieksparticipatie, besluitvorming en de discussie over de eindberging van radioactief afval.

Belangrijke Laka-publicaties over radioactief afval
* Kernafval en Kernethiek. Maatschappelijke en ethische aspecten van terughaalbare opslag kernafval -hoofdrapport -Laka, Damveld/vd Berg; januari 2000
* Kernafval en Kernethiek. Rapport in hoofdlijnen -Laka, Damveld/vd Berg; januari 2000
* Nuclear Waste and Nuclear Ethics. Report in outlines -Laka, Damveld/Vd Berg; januari 2000
* Discussions on Nuclear Waste. A Survey on Public Participation, Decision-Making and Discussions in Eight Countries - Laka, Damveld/Vd Berg; januari 2000

In de Laka-bibliotheek zijn ongeveer 8.000 boeken en rapporten. Kijk hier voor de selectie over radioactief afval.