Persbericht, Amsterdam, 12 Oktober 2006

Verarmd-uraniummunitie gebruikt in Libanon?

Tijdens en na de 33 dagen durende oorlog in Libanon ging het verhaal rond dat de Israëlische strijdkrachten (IDF) gebruik zouden hebben gemaakt van antitankgranaten of andere typen van munitie van verarmd uranium (VU). De aandacht was daarbij vooral gericht op het artikel "Scientists suspect Israeli arms used in South contain radioactive matter" van Mohammed Zaatari in de Daily Star (21 augustus, 2006) waarin kernfysicus Dr. Ali Kobeissi, een lid van de Libanese Nationale Raad voor Wetenschappelijk Onderzoek zegt dat een krater, veroorzaakt door een Israëlische bom in Chiam "een hoge graad van niet geïdentificeerd radioactief materiaal" bevat.
Veel mensen binnen de beweging tegen uraniumwapens beschouwden Kobeissi's verklaringen als "een bewijsstuk" voor het gebruik van VU door de IDF.

Ten einde de beweringen dat VU is gebruikt te verifiëren of te falsifiëren bracht Henk van der Keur van het documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie (stichting Laka) een bezoek aan Libanon als deel van een delegatie van de in Amsterdam gevestigde organisatie Dromen, Denken, Durven, Doen (D4), onder andere bezig met mensenrechten en vraagstukken over het Midden-Oosten.

Op 25 september brengt Henk van der Keur een bezoek aan Dr. Kobeissi in Nabatiyeh. Dr. Kobeissi vertelt dat hij een aantal diepe kraters - veroorzaakt door Israëlische wapens - met een geigerteller, geleend van een plaatselijk schroothandelaar, heeft getest en dat de resultaten wijzen op de aanwezigheid van uranium. Hij benadrukt dat hij nooit heeft beweerd dat het om verarmd uranium zou gaan en betreurt de politieke gekibbel tussen de verschillende facties. Hij mat 50 nanoSievert (nSv) per uur aan de randen van de kuilen en 300 nSv in het hart van de meeste kuilen en in één krater 800 nSv per uur. Hij verklaart ook dat deze doses in de kuilen na enige dagen aanzienlijk afnamen.
Op de suggestie dat deze hogere metingen veroorzaakt konden zijn als gevolg van de concentratie van uranium in het as ('geconcentreerde achtergrondstraling van het verbrande materiaal') verklaart hij dat die mogelijkheid zeer waarschijnlijk is.

Kobeissi heeft thuis tientallen monsters verzameld van scherven en grond van meer dan 50 verschillende plekken. Geen van deze monsters meten een hogere stralingsdoses dan de achtergrondstraling. De monsters worden gemeten met een geijkte geigerteller van de Stichting Laka.

Er is uiteindelijk geen reden op aan te nemen dat het IDF antitankgranaten van verarmd uranium heeft gebruikt. Ten eerste waren er geen gepantserde doelen in Libanon en ten tweede hebben de mijnopruimingsdiensten - die op vele plaatsen in het zuiden van Libanon aanwezig zijn vanwege de enorme hoeveelheden clusterbommen - geen gebruikte VU antitankgranaten gevonden.

Volgens Peter Boeckhart, die rapporten opmaakt voor Human Rights Watch in post- conflictgebieden, zijn er slechts een paar 'bunker busters' in Libanon gebruikt, op bruggen, maar hij kan niet vertellen waar. Weinig kans dat deze 'bunker busters' waren uitgerust met VU, omdat immers elk bewijs omtrent de productie hiervan ontbreekt. In plaats van 'bunker busters' verklaart Boeckhart dat er vooral gebruik is gemaakt van seriebombardementen op bepaalde locaties. Een moskee in Beiroet werd gebombardeerd met een totale lading van meer dan 20 ton door seriebombardementen.

Kortom, er is geen reden om aan te nemen dat VU wapentuig tijdens de oorlog in Libanon (juli-augustus 2006) is gebruikt door Israël.

Henk van der Keur
Laka Foundation
www.laka.org