Kernenergie toezichthouder ANVS heeft onlangs een vergunning afgegeven voor het vervoer van hoogradioactief kernafval van NRG in Petten naar de COVRA bij Vlissingen. Het verontrustende aan dit transport is dat de toezichthouder heeft ingestemd met een ‘special arrangement’. Hierdoor mag de COVRA lichtere containers voor het transport gebruiken dan gebruikelijk. Deze lichtere containers zijn volgens het internationaal Atoomenergie Agentschap IAEA echter niet geschikt voor het vervoer van zulk hoogradioactief materiaal, omdat deze containers bij een zwaar ongeval niet altijd intact blijven. Het te vervoeren kernafval is zo radioactief dat de kans dat ze buiten de containers komen, nihil moet zijn. Dat is nu niet gegarandeerd.

Het transport gaat van NRG te Petten via Amsterdam (Wijkertunnel, Velsertunnel is wegens onderhoud gesloten tot begin 2017), langs Utrecht, door Breda, Roosendaal, Bergen op Zoom naar de COVRA bij Vlissingen. Het is niet bekend wanneer het bewuste transport precies plaats zal vinden, in ieder geval voor 1 december.

Normaal worden hoog radioactieve bronnen in type B-containers vervoerd - d.w.z. in containers die een zwaar ongeluk ongeschonden kunnen doorstaan zonder dat de omgeving wordt besmet. De toezichthouder ANVS geeft nu echter toestemming voor het gebruik van type A-containers.

Een type A-container is een zware kist, die bij normaal transport de inhoud goed beschermd, maar bij ongeval condities niet per se veilig genoeg is. Daarom mogen er in type A-containers geen hoogradioactieve stoffen worden vervoerd die een gevaar vormen als ze toch vrijkomen.

In de verleende vergunning staat dat het te vervoeren afval (een Americium/Beryllium-bron en een Cesium-bron) in oude capsules zit waarvan de certificaten niet meer geldig dan wel niet meer aanwezig zijn. Volgens ANVS/COVRA zijn voor het vervoer van het afval gecertificeerde B-containers niet beschikbaar.

Het verbaast ons dat de ANVS instemt met zo'n "special arrangement" - want waarom zouden ze dat risico willen nemen? De regelgeving rondom nucleaire transporten, gebaseerd op richtlijnen van het IAEA, is er niet voor niets.

Ter illustratie over wat voor materiaal het hier gaat:

• Onlangs werd in de VS 2,1 gram Americium vervoerd en dat bleek nogal een operatie
• Nog recenter heeft een medewerker van NRG "minder dan een miljoenste gram Americium" ingeademd. Dit was al goed voor een tiende van zijn jaarlijkse stralingsdosis (het zou ons niet verbazen dat nu deze bron wordt afgevoerd).
• Radioactief Cesium is vanwege de lange radioactieve vervaltijd en de manier dat het menselijk lichaam Cesium opneemt één van de meest gevaarlijke isotopen die vrijkwam bij de rampen in Fukushima en Tsjernobyl.

Uit betrouwbare bron weet Laka dat over niet al te lange tijd de NRG/COVRA ook een vergunning zal aanvragen voor transport van historisch hoogradioactief afval afkomstig van NRG waarvoor ook geen geschikte containers beschikbaar zijn. Dat afval moet naar Dessel (België), waar het verwerkt wordt voordat het in Zeeland bij de COVRA opgeslagen kan worden.

Minister van I&M is al te laat met het beantwoorden van Kamervragen over de moeizame afvoer van het ‘historisch radioactief afval’ van NRG uit Petten.

Vanavond op 1Vandaag, te zien na het nieuws van 18:00 op NPO twee.