1987

18 JANUARI 1987
De actiegroep Stop Borssele blokkeert de hoofdpoort van de Zeeuwse kerncentrale een half uur, door met een ketting de poort op slot te doen. Volgens de actiegroep had de kerncentrale al jaren geleden wegens aangetoonde onveiligheid gesloten moeten zijn.


29 JANUARI 1987
Vijfentwintig actievoerders/sters solliciteren bij de kerncentrale in Borssele. Aanleiding daarvoor is een IAEA (Internationaal Atoom Energie Agentschap) rapport waarin de kerncentrale er niet goed afkomt: er is te weinig personeel, de bijscholing ontbreekt of is slecht, veel controle lampjes zijn kapot, tekeningen van bedradingen kloppen niet, etc. De actievoerders hebben bijscholingsmateriaal bij zich over hoe een kerncentrale stilgelegd kan worden. De PZEM als eigenaar van Borssele zegt echter geen personeel nodig te hebben en de poort blijft dicht. De actie is gelijktijdig met een debat in de Tweede Kamer over de veiligheid van de kerncentrale. De reactor is overigens stilgelegd voor de jaarlijkse splijtstofwisseling.


4 FEBRUARI 1987
Onder het motto "Bloot staan aan stralingsgevaar, dat nooit", protesteert een groep vrouwen tijdens een vergadering van de Kamercommissie voor Milieu tegen de nieuwe toelaatbaar geachte stralingsnormen. Er komt veel kritiek op die normen, omdat ze driekwart jaar na het ongeluk in Tsjernobyl flink verhoogd worden.


10 FEBRUARI 1987
Op de voordeur van de villa van de minister van Economische Zaken De Korte in Wassenaar wordt in alle vroegte een ultimatum gespijkerd. Het wordt op deze manier overhandigd, omdat pogingen om afspraken te maken op niets zijn uitgelopen. In het ultimatum wordt de sluiting geëist van de kerncentrales in Dodewaard en Borssele voor 1 april. Als ze dan niet gesloten zijn, worden alle toegangspoorten van de kerncentrale in Borssele in het weekend van 25/26 april (1 jaar na Tsjernobyl) gedurende 28 uur geblokkeerd.


13 FEBRUARI 1987
Activisten van de Basisgroepen tegen kerngeweld en militarisme sluiten de poorten van de Urenco fabrieken in Almelo af, omdat er een commissie van economische zaken van de Tweede Kamer langs komt. Helaas is materiaal om de sloten en kettingen door te knippen al binnen een half uur aanwezig. Ze protesteren tegen het verrijken door Urenco van uranium uit het door Zuid-Afrika bezette Namibië. (lees meer: Amandla juni/juli 1987 blz. 1  blz. 2)


24 FEBRUARI 1987
"We hebben geen flauw idee wie de brief geschreven heeft. Tientallen mensen hebben ons gebeld voor een toelichting", aldus een woordvoerder van de KEMA in Arnhem. Onbekenden hebben in Nijmegen op grote schaal een brief verspreid met KEMA-logo. In die brief wordt de medewerking gevraagd voor metingen en bloedonderzoek naar aanleiding van Tsjernobyl en de ingebruikname van de kweekreactor in het Duitse Kalkar. "De KEMA overweegt de politie in te schakelen voor een onderzoek naar de herkomst".


9 MAART 1987
Bij de ambassade van de Sowjet Unie in Den Haag wordt een groot bord geplaatst en een petitie aan geboden. Hiermee wordt geprotesteerd tegen het voortgaande kernenergieprogramma en het inzetten van dwangarbeiders uit de Baltische staten bij schoonmaakwerkzaamheden in Tsjernobyl. Uit de petitie: "In Tsjernobyl bestaat oorlogsrecht. Dat betekent dat militaire rechtbanken over leven en dood beslissen. Bij verzetshandelingen zoals stakingen, kunnen doodvonnissen worden opgelegd en direct voltrokken. Een technologie die tot dergelijke uitwassen leidt, is onmenselijk en volstrekt af te wijzen". Ook de Nederlandse kerncentrales zijn onveilig en moeten, volgens de actievoerders/sters, direct gesloten worden.[foto]


19 MAART 1987
Stop Borssele protesteert tegen het opstarten van de kerncentrale na de splijtstofwisseling; ze begraaft het Gezond Verstand en plaatst een grafsteen: "Hier rust onze Zorgeloze Toekomst. Zij verloor de strijd tegen de Macht van Politiek en Geld".


19/20 MAART 1987
De Franciscaner Vredeswacht houdt een nachtwake voor de kerncentrale in Borssele die de 19de weer is opgestart. Ondanks de koude nemen ruim dertig mensen aan de wake deel. Het thema is: 'Samen waken tot behoud van Moeder Aarde en haar bewoners op een plaats waar angstaanjagende risico's worden genomen'. De wakende Franciscanen hebben nogal wat last van baldadige schooljeugd.


4 APRIL 1987
In een tiental steden worden van hoge gebouwen (kerken, flats) grote spandoeken uitgerold met daarop: "Borssele Dicht! 24/26-4". Ook worden er aan omstanders stencils uitgedeeld over het actieweekend 1 jaar na Tsjernobyl in Borssele.
De organisatoren verwachten dat tussen de 2000 en 3000 mensen aan de 28-urige blokkade mee zullen doen. De kosten van de politie begeleiding worden nu al geschat op 1 tot 1,5 miljoen gulden. In het dorp Borsele zijn 1800 handtekeningen opgehaald uit protest tegen de overlast die de actie naar verwachting mee zal brengen. Vooral de afsluitende demonstratie op zondagmiddag baart de dorpsbewoners in verband met de zondagsrust grote zorgen. De organisatie verandert haar plannen en besluit de demonstratie niet midden in het dorp te laten beginnen, maar buiten de bebouwde kom.


14 APRIL 1987
Opnieuw een nepbrief. Deze keer in Friesland met het logo van de provincie en de handtekening van de Commissaris van de Koningin Wiegel eronder. Ieder huishouden moet, volgens de brief, f 121,63 betalen; éénmalig maar exclusief BTW. Dit is noodzakelijk omdat de kerncentrale in Borssele ernstige gebreken vertoond en om de centrale weer aan de eisen van de tijd te laten voldoen deze heffing. Veel telefonische reacties. En: "wat skriftlik noch oan reaksjes binnekomme kin, sal net foar de poes wéze", volgens een ambtenaar.


16 APRIL 1987
Ruim 40 actievoerders/sters slagen erin op het terrein van de IRI (een kleine onderzoeks-reactor op het terrein van de Technische Universiteit) in Delft te komen en schilderen leuzen en stralingstekens op het reactorgebouw. De geplande bezetting van het gebouw lukt niet. Ze vinden dat behalve de kerncentrales in Borssele en Dodewaard ook de IRI dicht moet!


24/26 APRIL 1987
Eén jaar na het ongeluk met de kernreactor in het Russische Tsjernobyl vindt een 28-uurs blokkade plaats van de kerncentrale in Borssele onder het motto: "Nooit meer Tsjernobyl - Borssele dicht!". Dit is een van de grotere directe acties in de geschiedenis van de AKB in Nederland.
Vanaf vrijdagmiddag 24 april wordt een tentenkamp ingericht. Zaterdagmorgen om 10 uur begint de 28-uurs blokkade van alle 10 (!) poorten van het complex. Bij het begin zijn ongeveer 2.500 mensen aanwezig, een aantal dat gestadig oploopt. 's Middags is er een onverwachte blokkade van de Pechiney fabrieken. Pechiney is hoofdafnemer van de stroom van Borssele, heeft contracten met een prijs ver onder de kostprijs (waardoor andere consumenten Pechiney subsidiëren), en het moederbedrijf is zelf ook betrokken bij verschillende onderdelen van de kernenergieketen. De politie, duidelijk niet voorbereidt, grijpt zeer hard in. Als het de 'gewone platte pet' niet lukt, wordt de ME ingezet om de blokkade te breken. De eerste stenen en kluiten aarde vliegen door de lucht. Maar uiteindelijk worden de activisten bij de fabriek verdreven. 's Nachts breken er bij de kerncentrale felle gevechten uit tussen een groep 'autonomen' en de ME. Er vallen veel gewonden onder de laatsten. Tot in september 1990 aan toe verschijnen er regelmatig artikelen in de pers over de gevolgen voor het peloton ME dat 's nachts 'de autonomen' tegenkwam. In een artikel in het Tijdschrift voor de Amsterdamse Politie van februari 1992 wordt onthuld dat er ME'ers klaar lagen met getrokken pistolen en karabijnen om demonstranten die door de ME-linie heen zouden breken neer te schieten! Op het inderhaast bij elkaar geroepen overleg op zondagmorgen vroeg met vertegenwoordigers van alle blokkadegroepen, is veel kritiek op de rellen, maar iedereen wil wel doorgaan met blokkeren tot de afgesproken tijd. Zondag om 2 uur wordt de blokkade afgesloten met een demonstratie die (op aandringen van de dorpsbewoners die hun zondagsrust verstoort dreigen te zien) buiten het dorp begint. Ruim 5000 mensen nemen deel waarna de actie afgesloten wordt met een manifestatie op het tentenkamp. De ME dreigt nog even door haar aanwezigheid en de pogingen tot arrestaties het feest te verstoren. In totaal worden het actieweekend 650 politieagenten ingezet.
De hetze van de Telegraaf tegen de actie is weer ouderwets, het lukt ze al om van tevoren een subsidie (fl 1.000) van de gemeente Arnhem voor activiteiten rond 1 jaar Tsjernobyl, in een kwaad daglicht te stellen. De wethouder ziet zich bijna genoodzaakt af te treden.


28 MEI 1987
Bij een transformatorgebouw van het Gemeentelijke Energie Bedrijf in Den Haag ontploft een bom. De zware toegangsdeur is ontzet; de knal was hevig, maar de schade gering. "Vandalen" volgens politie en pers.


24 JULI 1987
Een korte blokkade van de kerncentrale in Dodewaard door de actiegroep 'Is het hier oorlog?'. Deze groep protesteert al sinds jaren tegen het militaristische karakter van de Nijmeegse 4-daagse. Sinds ze niet meer officieel deel mag nemen daaraan, lopen ze een alternatieve route. De blokkade van de 60 wandelaars duurt een half uur en door de aanwezige 10 agenten wordt niet ingegrepen.


13 SEPTEMBER 1987
Bij het kantoor van het ziekenfonds in het Gelderse Doorwerth demonstreren enige tientallen verplichtverzekerden. Volgens hen moet het ziekenfonds actief zijn in het voorkomen van ziektes en daarom acties steunen of voeren tegen bijvoorbeeld kerncentrales en fabrieken die giftige stoffen lozen of produceren. Andere eisen: condooms, acupunctuur en gezond voedsel in het ziekenfonds pakket; optreden tegen de chemische-farmaceutische industrie en geen geld voor genetisch-erfelijk onderzoek.


5 NOVEMBER 1987
In Zeeland wordt onder het motto "Zeeland veilig" de opening gevierd van (de weg over) de stormvloedkering. 'Stop Borssele' demonstreert omdat ze dat toch wat overdreven vindt: 'Zeeland veilig - stralend Zeeland'


12 DECEMBER 1987
Als ondersteuning van een proces door de Vereniging Milieudefensie over de sluiting van de kerncentrale in Dodewaard, wordt door ongeveer 200 mensen een lawaaiactie gehouden voor de hoofdpoort. Ruim een uur lang wordt met trommels, olievaten en nog veel meer waar lawaai mee te maken valt, een oorverdovend spektakel geproduceerd: "Drum Dodewaard Dicht!"
Een uniek feit: voor het eerst in de geschiedenis was er een vergunning aangevraagd voor een dergelijke actie bij Dodewaard (en verleend).


17 DECEMBER 1987
In de Burgel, een gracht in Kampen, drijft een vat met het opschrift: "Pas op! Radioactief afval". Een buurtbewoner belt de politie, die de brandweer belt, die het ook niet weet en de brandweer in Zwolle alarmeert. Die onderzoekt het vat en vindt geen enkel spoor van radioactiviteit. "Een misselijk soort gevoel voor humor", zegt de politiewoordvoerder in Kampen.