De Duitse politie heeft recent bevestigd dat het bij de transporten van verarmd uranium van de uraniumverrijkingsfabriek in Gronau via Amsterdam naar Rusland radioactief afval ging. Tot dusver spraken Urenco en de Duitse en Nederlandse overheid bij de uranium transporten altijd over 'recyclebaar materiaal' en ‘grondstof’. De export van radioactief afval is namelijk verboden op grond van het Duits Strafrecht. Naar aanleiding van de politie-verklaring is er nu een aanklacht ingediend bij justitie tegen Urenco wegens “illegale export van radioactieve stoffen”.
Macron: sans nucléaire civil pas de nucléaire militaire!
Grote verhalen in de media: Frankrijk gaat vol voor kernenergie! De waarheid is iets genuanceerder: op z’n best (slechtst?) kiest Frankrijk voor een continuering van haar kernenergieprogramma. Maar eigenlijk dat nog niet, want volgens Macron stopt het land wel € 1 miljard (!) in nieuw vermogen, voor nog niet bestaande kleine centrales deze keer. Maar voor 1 miljard krijg je niet echt heel veel tegenwoordig. Ter vergelijking: EdF schatte vorig jaar oktober de kosten voor de Grand Carénage, het verbeteren van de veiligheid van de reactoren om ze langer dan 40 jaar in bedrijf te houden, op € 49,4 miljard.
Maar een belangrijke reden is militair: "sans nucléaire civil pas de nucléaire militaire, sans nucléaire militaire pas de nucléaire civil" zei Macron nog in december vorig jaar. Het kernenergieprogramma is onlosmakelijk verbonden met het militaire kernwapenprogramma: dát is het belang van continuering van het civiele kernprogramma. Daarom ook heeft het ‘civiele’ kernprogramma in de vijf grootste kernenergielanden (VS, Frankrijk, China, Rusland en VK, resp. 93, 56, 52, 38, 13 reactoren) weinig met energiebeleid of klimaatbeleid beleid te maken: het is een militair belang. En dan hebben we het deze keer niet over de militaire aspiraties (en mogelijkheden!) die bij het starten van een kernenergieprogramma horen.
En dat moet dan het etiket 'groen' krijgen in de duurzame taxonomie.
Khan, Urenco’s geheimen en de kernwapenwedloop
Afgelopen zondag is in Pakistan op 85-jarige leeftijd Abdul Qadeer Khan overleden. Naast de kernwapenwedloop tussen India en Pakistan en het kernwapenprogramma van Noord-Korea is ook het nucleaire programma van Iran, dat de afgelopen jaren regelmatig tot spanningen en gewapende acties heeft geleid, terug te voeren op de geheime blauwdrukken van centrifuges die hij stal bij Urenco in Almelo. Het belang van de lakse houding van zowel Urenco als de opeenvolgende Nederlandse regeringen om Khan met de kroonjuwelen te laten vertrekken, kan bijna niet worden overschat. En de gevolgen van de technologie die begin jaren zeventig door Khan uit Urenco in Almelo werd gestolen, bepaalde grotendeels de mondiale proliferatieagenda van de afgelopen decennia. Tot op de dag van vandaag. De laatste tijd was er veel belangstelling voor de eerder dit jaar onverwachts overleden Frits Veerman, die in een vroeg stadium de Nederlandse autoriteiten op de hoogte had gebracht van z’n vermoedens over atoomspionage van Khan bij FDO en Urenco in Almelo. In de Laka brochure van maart 2020 over ‘50 jaar Verdrag van Almelo’, schreven we ook over Khan. In de Engelse versie wat uitgebreider dan in de Nederlandse versie (met nieuwe info o.a. over Nederlands pogingen de spionage zelfs voor de Urenco-partners geheim te houden).
Urenco vermindert afhankelijkheid van kernenergie
Urenco, het conglomeraat dat uranium verrijkt voor gebruik in kerncentrales, vermindert haar afhankelijkheid van kernenergie steeds verder. De afdeling Stable Isotopes die stabiele isotopen verrijkt (zuivert) voor gebruik in industrie en medische sector, vergroot haar productie door het openen van een nieuwe cascade (een serie geschakelde centrifuges), te vergelijken met een nieuwe productielijn. Terwijl de contracten voor het verrijken van (het instabiele) uranium de afgelopen jaren dramatisch gedaald zijn, (orders voor 9 miljard, tegen 21 miljard 10 jaar geleden) stijgt het aandeel van het verrijken van stabiele isotopen. Urenco doet geen uitspraken over hoe groot het aandeel van Stable Isotopes ondertussen is binnen de bedrijfsresultaten. Almelo is de enige Urenco-locatie waar – in aparte installaties, waardoor geen radioactieve besmetting kan ontstaan – stabiele isotopen worden verrijkt. Lees verder
Mailsysteem kerncentrale kwetsbaar voor cybercriminelen
De kerncentrale in Borssele en de Veiligheidsregio Zeeland beschermen hun e-mail onvoldoende tegen cybercriminaliteit, zoals phishing, spoofing en ransomware. Dat concludeert tv-programma Zembla, die de belangrijkste veiligheidsmaatregelen tegen misbruik van e-mails van honderd bedrijven onderzocht. De beheerder van de kerncentrale, EPZ, zegt wel goed weerstand te kunnen bieden tegen computercriminaliteit, maar heeft de beveiliging na het onderzoek toch aangescherpt. EPZ zegt in een reactie dat het over een door de overheid goedgekeurd beveiligingspakket beschikt. Lees verder bij Omroep Zeeland.
VVD: Nederland heeft “aantal kerncentrales” die open kunnen blijven
VVD-2de kamerlid Heinen denkt dat we in Nederland “een aantal” kerncentrales hebben die we langer open kunnen houden. Dat zei hij afgelopen woensdag, 6 oktober, tijdens de algemene financiële beschouwingen in antwoord op de vraag van Hammelburg (D66) wanneer “de eerste kerncentrale gebouwd en up and running” moet zijn om van belang te zijn voor “de energierekening van vandaag”? Antwoord van Heinen: "Die staat er dus niet morgen. We hebben er al een aantal. Die kan je langer openhouden. Tegelijkertijd duurt het investeren in nieuwe centrales lang."
Een aantal? Hoeveel dan? 2? of 5?
België gaat belangrijk therapeutische isotoop met deeltjesversneller produceren
De Belgische minister van energie, Van Der Straeten, liet er geen twijfel over bestaan: België is marktleider medische isotopen en wil dat blijven. De samenwerking van de wereldleider van versnellertechnologie IBA met het studiecentrum voor kernenergie voor de productie van de medische isotoop Actinium-225 is een nieuwe mijlpaal. Terwijl Nederland vasthoudt aan de Pallas-kernreactor, waarover het nieuwe kabinet zou moeten beslissen, wordt duidelijk dat België wel inzet op innovatie. Lees verder
Start Adviestraject Kernenergie zorgt voor onrust in Groningen
In Noord-Nederland worden mensen altijd een beetje onrustig als er weer gepraat wordt over kernenergie en kernafval. Niet zo vreemd, want sinds de jaren '70 zijn de zoutkoepels in Noord-Nederland de meest voor de hand liggende locatie voor de uiteindelijk opslag van al het kernafval. Dat Groningen de ‘beste’ kandidaat is, wordt het liefst niet meer hardop gezegd; ‘pas in 2100 gaan we over locaties praten’, maar iedereen beseft dat nog steeds. Die geschiedenis poets je niet weg door er niet over te praten. Vandaag begint de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur een discussietraject over kernenergie en nieuwe kerncentrales (op verzoek van ministerie van EZK) en publiceert de website ‘houd Groningen overeind’ een kritische reactie op de opzet van het traject. Er is ook een voorbeeld-inspraakreactie.
De ‘marktpartijen-willen-investeren-in-nieuwe-kerncentrale’-mythe
Gisteren, maandag 27 september, bracht demissionair staatssecretaris van Klimaat, Dilan Yesilgöz (VVD) een bezoek aan de kerncentrale Borssele. Daar zei ze opnieuw dat er ‘verschillende commerciële partijen zijn die eventueel belangstelling hebben om nieuwe kerncentrales te bouwen’. Het lijkt daarom – voor dat dit een eigen leven gaat leiden – handig nog even het rapport aan te halen waar ze op doelt. Dat rapport van KPMG gaat bladzijde na bladzijde alleen maar over alle voorwaarden waaraan voldaan moet worden voordat een bedrijf er ook maar over piekert te investeren in een kerncentrale. Natuurlijk zijn commerciële partijen dan bereid te investeren als ze zelf geen enkel risico meer lopen en geld toe krijgen. Ook ging het gesprek met EPZ over het langer openhouden van de kerncentrale, dus ná 2033. Dat wil EPZ natuurlijk wel, maar dan moet er, volgens henzelf, wel flink geld bij. van de overheid.
De Amerikaanse nucleaire renaissance
Het Amerikaanse TVA heeft besloten de stekker uit een in aanbouw zijnde kerncentrale te trekken. Ook weer niet heel bijzonder, er zijn in de VS 43 kerncentrales waarvan de bouw al begonnen was, niet afgebouwd, maar bij deze gebeurde het 47 jaar nadat bouw begonnen was. Een nieuw record. Van de 30 reactoren die in de veel geroemde nucleaire renaissance, met miljarden belastinggeld, gebouwd zouden worden zijn er nu nog twee in aanbouw: ver over tijd en ver over budget. Lees verder