“COVRA in de duinen”: Rijk wil Pallas bij formatie regelen

Uit stukken vrijgegeven na een Wob-verzoek van Laka, blijkt dat het Rijk afgelopen herfst de 'financiële zaken voor NRG-Pallas' in de voorjaarsnota of bij de formatie had willen 'regelen'. Voor NRG's historisch radioactief afval is dat, in de voorjaarsnota, gelukt. Met de formatie wil het alleen nog niet zo vlotten. Mogelijke investeerders in de Pallas kernreactor zijn erg huiverig om in het Pettense kernreactor-project te stappen, onder meer vanwege het loodzware radioactief afval-dossier in Petten. Om Pallas tegemoet te komen wordt er daarom vanuit de overheid gespeeld met de gedachte om kernafvalbeheerder COVRA een dependance in Petten, 'COVRA in de duinen' of  'COVRA Noord', te laten openen, om, in plaats van in Zeeland, reeds in Petten radioactief afval van NRG over te nemen. Met het afval zouden ook de risico's die aan het radioactief afvaldossier kleven van de balans van NRG-Pallas overgaan naar COVRA, en investeerders in Pallas gepaaid. In december bleek alleen dat Pallas sowieso twee keer zo duur werd als eerder aangenomen, en private financiering niet meer reëel was. Maar 'COVRA in de Pettense duinen' is nog niet van tafel.

Laka heeft in maart een Wob-verzoek gedaan naar de achtergrond van het besluit een nieuwe radioactief afval-loods, het M(F)OG, bij de COVRA te bouwen. Ruim voorbij de wettelijke deadline publiceerde het Ministerie van EZK afgelopen donderdag de gevraagde stukken.

Wat blijkt: er is veel en lang overlegd tussen NRG, de COVRA, EZK, Financiën en de ANVS. En dat overleg betrof niet alleen het plan om NRG's historisch radioactief afval direct op te slaan bij COVRA, en het niet meer te laten samenpersen in België. Er is ook onderzocht of COVRA een dependance in Petten kan openen. Dit zit zo:

Radioactief afvalverwerker COVRA neemt radioactief afval over tegen 'finale kwijting'. Dat betekent dat de producent van het afval aan COVRA een bedrag betaalt, en dat COVRA daarna volledig eigenaar is van het afval. Als er dan later tegenvallers zijn met het radioactief afval, komen die voor rekening van de COVRA, en niet meer voor de producent er van.

Het historisch radioactief afval van NRG kent eigenlijk alleen maar tegenvallers. Een snelle rekensom leert dat EZK sinds 1995 ruim €360 miljoen aan subsidie voor NRG's afval heeft gegeven, en nog is het niet afgevoerd. Het afvaldossier geeft dan ook de bibbers aan mogelijke investeerders in Pallas, de vurig gewenste opvolger van de Hoge Flux Reactor in Petten. Zij vrezen dat als ze eenmaal investeren in een kernreactor, ze ook verantwoordelijk worden voor het historisch radioactief afval.

De plannen voor 'COVRA in de duinen' moeten dan ook in dit licht worden gezien. Zodra COVRA radioactief afval tegen 'finale kwijting' on site in Petten overneemt , en daarmee verantwoordelijk wordt voor de verwerking ervan, is deze hete aardappel van het bordje van NRG/Pallas

Voorwaartse ketenintegratie

Bekijk de hele presentatie vanaf p. 97 van dit document

Terwijl NRG onderzoek liet doen naar een mogelijk verdere opsplitsing van haar activiteiten, om een deel daarvan aan COVRA te kunnen overdragen, werd in december bekend dat private financiering van Pallas definitief onhaalbaar is. Daarmee verdwenen de plannen voor COVRA in de duinen vooralsnog in de ijskast:

  • Er is thans geen basis voor een verdergaande samenwerking tussen NRG en Covra;
    (...)
  • Eerst wanneer zich opnieuw externe factoren aandienen (lees: voorwaarden van investeerders in PALLAS) zal een verdergaande samenwerking weer aan de orde kunnen komen (bijlage 5, p. 134)

Vorig jaar september was nog het plan vanuit EZK om Pallas, samen met meer geld voor het historisch radioactief afval, bij de formatie te regelen:

Het gaat om de voorbereiding van de besluitvorming over PALLAS, die nu voorzien is voor het voorjaar van 2021. Op dat moment willen de departementen een up to date totaalplaatje hebben van de financiële situatie rond PALLAS-NRG, inclusief RWMP [Laka: Historisch radioactief afval]. Idee is dat het niet fijn is om bij VJN [Laka: Voorjaarsnota] of nieuw regeerakkoord financiële zaken voor NRG-PALLAS te regelen en dan een paar maanden later nog een keer voor RWMP zou moeten claimen bij Financiën en het kabinet. (bijlage 5, p. 90)

In september 2020 was de aanname nog dat Pallas €600 miljoen zou kosten. In december bleek dat €1,4 á €2 miljard. Minister Van Ark heeft aangegeven dat een nieuwe Kabinet zal moeten besluiten om wel of niet te investeren in  de Pallas kernreactor. Willen de departementen dat nog steeds regelen in een nieuw regeerakkoord?