Urenco heeft opnieuw minder verrijkingsopdrachten binnengehaald. Eind 2020 was de waarde van de orders voor het eerst tot onder de tien miljard euro gezonken. Tien jaar geleden was dat nog meer dan het dubbele. Dit blijkt uit het pas verschenen jaarverslag van het Duits-Brits-Nederlandse uraniumverrijkingsbedrijf. Ook de omzet en de nettowinst daalden vergeleken met 2019. Hoewel de prijs voor het verrijken van uranium is gestegen, is het volgens Urenco nog steeds niet genoeg om nieuwe investeringen te doen.

We hadden het al eerder geconstateerd: de daling van het aantal orders voor uraniumverrijking bij Urenco blijft doorzetten. Het orderbook (‘contracted and agreed sales’) is, zoals Urenco het zelf noemt, lange termijn van nature en de opdrachten strekken zich uit tot de eerste helft van het volgend decennium. Het net verschenen Annual Report and Accounts 2020 heeft opnieuw de standaardzin dat het “significant order book (…) provides a strong foundation for the future.”

Verrijkingsmarkt en Urenco
De uraniumverrijkingsindustrie heeft het al enige tijd moeilijk en Urenco is daarop geen uitzondering. Er is feitelijk geen groei van kernenergie en in de traditionele markten van Urenco is er zelfs een sterke daling: West-Europa (minus Frankrijk), Noord-Amerika en ook Japan. En voor Urenco als uraniumverrijker ziet de toekomst er ook niet bepaald rooskleurig uit. De groeimarkt van kernenergie ligt in het verre oosten en dan vooral in China, met een eigen verrijkingsindustrie. Als er daarnaast nog kerncentrales gebouwd gaan worden, worden die vrijwel uitsluitend gebouwd door het Russische Rosatom, waarmee verrijkingscontracten automatisch naar het Russische Tenex gaan. En tenslotte: de VS die nu geen eigen verrijkingsindustrie hebben, alleen een verrijkingsfabriek eigendom van Urenco, zal hoe dan ook weer een eigen verrijkingsindustrie gaan opzetten, noodzakelijk om verrijkt uranium te produceren dat gebruikt kan voor militaire doeleinden.

Er is nog een ander probleem, direct het gevolg van het uitblijven van de verwachte (nouja, vooral gehoopte) groei van kernenergie: overcapaciteit in de verrijkingsindustrie en dus lage prijzen voor verrijking. Hoewel de prijs iets is aangetrokken vergeleken met het dieptepunt ruim een jaar geleden, is die prijs nog steeds laag. Te laag, volgens Urenco, voor investeringen in nieuwe verrijkingsinstallaties of zelfs in bestaande installaties; zoals het vervangen van centrifuges. En dan (op blz 3) zegt de Urencovoorzitter Stephen Billingham: “Hoewel we de bedrijfs- en investeringskosten aanzienlijk blijven verlagen, blijven de investeringen die nodig zijn voor het beheer van verarmd uranium en de uiteindelijke ontmanteling (‘dismantling and decommissioning’) onze fabrieken stijgen.” Euh, letten we even op: zegt hij nu dat kosten van ontmanteling en sanering van de terreinen niet bij voorbaat gedekt zijn?

Inspelen op daling vraag verrijking uranium
Begin 2017 liet toenmalig minister van Financiën Dijsselbloem weten dat Urenco een strategie gaat ontwikkelen “waarin de daling van de vraag naar verrijkt uranium een belangrijke rol speelt”. Dat was de eerste jaren vooral meer bedrijfsefficiëntie waardoor flink bezuinigd kon worden op bepaalde kosten, maar ook kreeg de afdeling Stabiele isotopen meer aandacht.
In die afdeling worden centrifuges gebruikt om bepaalde niet-radioactieve (stabiele) isotopen te zuiveren voor industrie en medische sector. Dit is een sterk groeiend onderdeel van het bedrijf, maar groeicijfers van de verschillende bedrijfsonderdelen worden niet genoemd.

Het verrijken van stabiele isotopen heeft niets met kernenergie of uraniumverrijking te maken. Het staat er los van: het is zelfs zo, dat de afdeling ook fysiek gescheiden is om besmetting met uranium te voorkomen. Ze gebruiken alleen dezelfde technologie: snel ronddraaiende centrifuges.

Meer over Urenco, stabiele isotopen en de verrijkingsmarkt in Laka brochure van vorig jaar: Urenco 1970-2020 van Verdrag van Almelo naar Atom-Ausstieg.