1977

25 JANUARI 1977
Sinds jaren was al bekend dat er in de zoutkoepels zonder de Noord-Nederlandse plaatsen Anloo, Schoonlo, Gasselte (Drenthe), Onstwedde en Pieterburen (Groningen) de definitieve opslag van radioactief afval werd overwogen. Om duidelijkheid te krijgen over of dat geologisch gezien mogelijk is, zullen er proefboringen gedaan moeten worden.
Tegen de opslag van het kernafval is bij de plaatselijke bevolking (en ook bij de gemeenteraden en de provincies) veel verzet.
De NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) voert al enige tijd in het noorden proefboringen uit naar de aanwezigheid van aardgas. De actiegroepen hebben het vermoeden dat resultaten van die boringen gebruikt gaan worden bij de afweging of het mogelijk is in de zoutkoepels het kernafval op te slaan.
Eén van de spectaculairste acties tegen de proefboringen, vindt plaats op 25 januari '77 in Warffum, vlak bij Pieterburen. Daar bezetten 5 mensen (waaronder een fotograaf en een journalist van Nieuwe Revu) en boortoren van de NAM. Door een afleidingsmanoeuvre van ongeveer 20 mensen die een petitie en een taart aanbieden aan het personeel op de boorlocatie, kunnen de vijf ongestoord de boortoren inklimmen. Ze klimmen 34 meter (!) tot een platformpje, waar ze 10 uur blijven zitten, terwijl het stortregent en hard waait (windkracht 9). De reactie van de overheid geeft aan dat ze met de actie in hun maag zitten en niet weten hoe er op te reageren. Er wordt een crisiscentrum ingericht, wegen naar de boorlocatie worden afgezet en een helikopter, ambulances en Mobiele Eenheid worden opgetrommeld. Hoewel de bezetters/sters proviand voor enkele dagen bij zich hebben, stappen ze toch over in een hoogwerker als die naar tien uur door de ME wordt ingezet. Ze worden 15 uur vastgehouden (al het fotomateriaal wordt in beslag genomen) wegens overtreding van de mijnwet, wat inhoudt dat ze een boorlocatie hebben betreden. [schema zoutkoepelopslag]


5 FEBRUARI 1977
Een demonstratie tegen de plannen om kernafval op te slaan in zoutkoepels. Vijfduizend mensen trekken 4 uur lang in een 10 kilometer lange stoet van auto's, vrachtwagens, bussen en tractoren van dorp tot dorp in Noord-Nederland. Na afloop daarvan wordt er in Onstwedde een afsluitende demonstratie en manifestatie gehouden.


2 APRIL 1977
De eerste grote demonstratie tegen de Ultracentrifugefabriek Nederland. Ongeveer 10.000 mensen komen naar Almelo om te protesteren tegen de uitbreidingsplannen van de verrijkingsfabriek, hoewel demissionair-premier Den Uyl de dag er voor meedeelde, dat de uitbreiding uitgesteld wordt. Die uitbreiding van de verrijkingscapaciteit moet plaats vinden voor o.a. een nieuw contract met Brazilië over de levering van verrijkt uranium. Dat land (een militaire dictatuur) is bezig de 'order van de eeuw' te bestellen in West-Duitsland (een aantal kerncentrales en een opwerkingsfabriek) en met het verrijkt uranium zijn ze dan technisch in staat atoombommen te maken.
Het personeel van de UCN plaats die dag een grote advertentie in de dagbladen, waarin ze meedelen zich bedreigd te voelen door de tegenstanders/sters van het project. Die zouden, aldus de advertentie, geen juist inzicht hebben óf volstrekt onware feiten hanteren in hun motivatie.


23 APRIL 1977
"Stop Atoomplannen, 'n andere energiepolitiek". Onder deze leus in er een landelijke manifestatie in Utrecht. Hoewel er op 5000 mensen is gerekend, komen er 'maar' 3500. Ab Schravemade, die namens het NVV (na een fusie met de NKV FNV geworden) spreekt, zegt onder meer: "Werkgelegenheid lijkt de laatste tijd een heilig verklaarde koe, waar alles voor moet wijken. Welnu, werkgelegenheid en economische groei mogen best, maar die heilige koe moet ontheiligd worden en ander voer krijgen". Van te voren was er druk uitgeoefend op Schravemade door vakbondsleden die bij de UCN werken af te zien van het spreken op de manifestatie.
Nalin Swargs uit Sri Lanka plaatst het verzet tegen kernenergie in een breder kader: "Het verzet tegen kernenergie heeft pas waarde wanneer het leidt tot een beter begrip van het heersende maatschappelijke systeem en van de noodzaak om niet alleen de uitwassen ervan te stoppen, maar om het systeem in zichzelf te veranderen".


19 MEI 1977
Een groep demonstranten, voorafgegaan door doedelzakspelers, trekt langs de kerncentrale in Borssele. De demonstratie is georganiseerd door de PPR (Politieke Partij Radicalen). De partij heeft een week lang een actiepost in Borssele, waar iedereen telefonische inlichtingen kan krijgen over kernenergie. Het gebruik van kernenergie is onaanvaardbaar voor de partij. De PPR pleit in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van 25 mei voor het sluiten van de bestaande kerncentrales en het stopzetten van alle kernenergieprojecten.


15 JUNI 1977
Op een voorlichtingsavond ('oplichtingsavond' noemen de plaatselijke milieugroepen het) van het Ministerie van EZ in Groningen over de eventuele bouwlocaties van kerncentrales komt hartje zomer opeens Sinterklaas en Piet binnen wandelen. Sint op een ongewoon moment en wegens het warme weer op sandalen, deelt mee dat hij ernstig verontrust over de atoomplannen spoorslags naar Groningen is vetrokken. Hij ontneemt de ambtenaren het woord en legt uit waarom de plannen slecht zijn. Hij heeft ook cadeautjes: de zaal krijgt zoethoudertjes, de ambtenaren een pakket bezuinigingsartikelen. De avond verloopt sowieso al in een wrevelige sfeer.


21 SEPTEMBER 1977
De 'Beweging Stop Atoomplannen', die vooral in het noorden van Nederland actief is tegen de plannen afval op te slaan in zoutkoepels, biedt op het Binnenhof in Den Haag 58.000 handtekeningen aan tegen het kernenergiebeleid van de regering.