Opmerkelijk dat NRG zoveel nadruk legt op het belang van de HFR voor "30.000 patiënten per dag", maar dat ze ondertussen in de kernreactor ook allemaal andere dingen doen, die vervolgens doorroesten, waardoor NRG iedere dag 30.000 kankerpatiënten in de kou moet laten staan. Sinds 21 januari.
De hoge flux reactor in Petten werd 21 januari niet opgestart omdat er koelwater de kelder in lekte. NRG deed een beetje schimmig over wat er nu precies kapot was, maar het euvel leek na een tijdje gevonden. Alleen moest voor een deugdelijke reparatie wel de kernreactor worden aangepast, en daarvoor is een wijziging van de Kernenergiewetvergunning verplicht. Toezichthouder ANVS berichtte eind februari dat NRG haar dan ook had gevraagd de vergunning aan te passen, en om die wijziging, anders dan gebruikelijk, per direct in te laten gaan. En dat heet de ANVS nu, met een beroep op een bepaling in de Wet Milieubeheer, gedaan.
De ANVS had eerst alleen een nieuwsbericht en de vergunning zelf gepubliceerd, maar na een verzoek van Laka hierom, publiceerde de ANVS ook de wijzigingsaanvraag van NRG. En uit de aanvraag kan een buitenstaander opmaken wat er nu precies aan de hand was in de HFR. NRG:
De HFR beschikt naast bestralingsfaciliteiten in en naast het reactorvat ten behoeve van isotopenproductie en onderzoek, ook over zogeheten bundelfaciliteiten ten behoeve van neutronenbundelexperimenten, die met name toepassing vinden in materiaalkunde en kristallografie. Deze faciliteiten worden doorspoeld met een geringe hoeveelheid water om corrosie in deze bundelfaciliteiten te voorkomen.
[...]
De aanleiding voor deze aanvraag is dat in de huidige watervoorziening op een bepaalde locatie aan de buitenzijde van een leiding degradatie is opgetreden t.g.v. corrosie.
De oplossing voor de lekkende koelwaterleiding is vervolgens relatief simpel: het repareren en loskoppelen van de koeling van die 'bundelfaciliteiten' van de centrale reactorkoeling. Maar voor dat laatste moet dus de Kernenergiewetvergunning worden aangepast, een procedure die niet voor niets met veel waarborgen is omkleed.
Waar buitenstaanders nu alleen mee blijven zitten is de grote vraag "Waarom?".
In de HFR worden al zo'n zestig jaar stralingsexperimenten gedaan. Maar tegenwoordig bewijst de kernreactor vooral haar nut bij het produceren van een aantal medische isotopen die nog niet op andere, goedkopere en meer milieuvriendelijke manieren kunnen worden gemaakt. NRG zelf heeft een paar jaar geleden een beetje creepy campagne gelanceerd, 30000perdag.nI, waar ze het belang van de productie van medische isotopen uitvergroot, onder andere om meer draagvlak te creëren voor Pallas-reactor, haar beoogde opvolger van de HFR.
Maar, als het patiëntenbelang zo groot is, waarom laat operator NRG dan 60 jaar oude koelleidingen van de 'Horizontale Bestralingsbuizen, die de neutronen van de reactorkern geleiden naar experimentele opstellingen opgesteld in de reactorhal' gekoppeld aan het primaire koelsysteem van de kernreactor? Ten behoeve van "materiaalkunde en kristallografie"? Kan dat nou niet gewoon bij de TU Delft? Het is natuurlijk wachten tot dat zo'n oude koelleiding een keer doorroest. En welke oude systemen die niets met de medische isotopen productie te maken zijn er eigenlijk nog meer? Zijn die allemaal echt zo belangrijk dat het patiëntbelang van 30.000 patiënten per dag daarvoor in de waagschaal moet worden gelegd?
Of probeert NRG vooral de indruk te wekken dat de HFR, en haar opvolger PALLAS, onmisbaar zouden zijn, terwijl ze eigenlijke best weten dat dat wellicht helemaal niet waar is.