De staat gaat de ontmanteling van de kerncentrale Dodewaard betalen. De eigenaren en het kabinet hebben daarover een overeenkomst gesloten. Bij kernenergie kan het allemaal, 50 jaar beweren dat er voldoende geld is, 15 jaar bakkeleien met de staat over hoe duur de ontmanteling wordt, twee keer door de Raad van State in het ongelijk gesteld worden en dus 10 jaar niet aan de wettelijke eisen voldoen, en ondertussen je grote aandeelhouders zo op afstand zetten dat ze geen verantwoordelijkheid hebben, maar wel 850 miljoen aan dividend uitgekeerd krijgen. En dan ook nog volhouden dat bij kernenergie de vervuiler betaalt; en als klap op de vuurpijl de door deze ervaring wijs geworden wettelijk vastgestelde voorwaarde dat er voldoende geld moet zijn voor de ontmanteling, uit de kernenergiewet weg willen.

Het klinkt zo mooi: 'de vervuiler betaalt', en zo midden vorig decennium hadden we kortstondig de hoop dat dat bij de ontmanteling van Dodewaard ook zou gebeuren; er werd wat druk gezet op de eigenaren en de bedrijven daar achter. Ach, vergeefse hoop: de staat, wij dus, betalen de ontmanteling van de kerncentrale. Vijftig jaar lang werd door de nucleaire industrie en de lobby hevig verontwaardigd gereageerd als er beweerd werd dat niet alle kosten berekend werden: natuurlijk werd er gespaard voor het afbreken! Hoe durfden we dat te betwijfelen!

In een brief aan het parlement laat Staatssecretaris Heijnen (IenW) weten dat er gewerkt wordt aan een “minnelijke regeling” tussen NEA, haar aandeelhouders en de Staat.
De Staat neemt dan de aandelen van GKN van NEA over voor €1,-. “NEA doteert daarnaast haar volledige eigen vermogen (circa € 75 mln.) aan GKN, in aanvulling op alle aanwezige middelen in GKN, naar huidige inschatting ca. €87 mln. Het totaal van deze middelen wordt aangewend voor de bekostiging van de veilige insluiting van de Kerncentrale Dodewaard (KCD) en ontmanteling ervan vanaf 2045.”
GKN heeft geen goedgekeurde financiële zekerheidsstelling en overtreedt daardoor al heel lang de wet. De staatssecretaris vermeldt in haar brief dat minder dan een maand geleden “de Raad van State uitspraak [heeft] gedaan naar aanleiding van een handhavingsverzoek van Stichting Laka over de eerder afgewezen financiële zekerheidsstelling en geoordeeld dat dit beroep gegrond is”, en vervolgt: “De voorgenomen overname van de aandelen GKN, de dotatie van het totale vermogen van NEA aan GKN en de verwachte bijdrage van de Staat aan de ontmantelingskosten zullen er naar verwachting toe leiden dat aan deze situatie in de toekomst een eind wordt gemaakt.”
De COVRA moet dan de gesloten kerncentrale gaan beheren en ontmantelen. Een nieuwe taak voor de COVRA die verantwoordelijk is voor het inzamelen en beheren van radioactief afval. Dus geen ‘COVRA in de duinen’, maar een ‘COVRA in de Betuwe’. COVRA is overigens 100% staatseigendom, dus daar liggen nu de risico’s. ‘t Is maar dat u het weet.

Start ontmanteling pas in 2045?
In het Borssele Convenant, waarin de levensduurverlenging van kerncentrale Borssele werd beklonken, merkte de staat nog op dat "de Rijksoverheid de voorkeur geeft aan een directe ontmanteling na de buitengebruikstelling van de [kerncentrale], omdat de Rijksoverheid van mening is dat hiermee de onzekerheden, die aan een uitgestelde ontmanteling zijn verbonden, worden voorkomen en de locatie van de [kerncentrale] daarmee zo spoedig mogelijk weer beschikbaar komt voor verdere bestemming;" Desondanks lijkt de Staatssecretaris nu vast te willen houden aan het pas beginnen met ontmantelen in 2045. Waarom ze nog eens 22 jaar wil wachten is onduidelijk.

De indruk dat er een ‘revival’ van kernenergie plaatsvindt moet ten koste van alles overeind blijven. Vijf miljard om nieuwe kerncentrales mogelijk te maken; bijna 400 miljoen om kernafval in Petten op te ruimen, ruim 1,5 miljard voor een nieuwe – overbodige – kernreactor in Petten, en ga zo maar door, zelfs het onderzoek dat EPZ wil doen om te kijken of het haalbaar is om kerncentrale Borssele langer open te houden gaat door het ministerie van EZK betaald worden! En nu ook een een slordige 150 miljoen om de in 1997 gesloten kernreactor in Dodewaard gesloopt te krijgen.

En het weinige wat geleerd is uit deze geschiedenis en in de Kernenergiewet verankerd is – artikel 15f, schrijft voor dat er de hele tijd genoeg geld moet zijn voor het dekken van de kosten voor ontmantelen van een kernreactor – moet er weer uitgesloopt worden volgens de nucleaire industrie en de kernenergielobby: want daar trapt geen bedrijf in: “[marktpartijen] achten fondsvorming aan de voorkant, om daarmee te allen [tijde] financiële dekking te garanderen, niet reëel omdat dit direct raakt aan het mogelijke rendement”. Dat u weet wie dat ook in de toekomst weer moet betalen.