Auteursarchief: Henk van der Keur

Pallas versus de innovatiekracht van versnellertechnologie

(TW) Tien jaar geleden – na een reeks crises in de aanvoer van medische isotopen – werd de komst van Pallas, een nieuwe onderzoeksreactor in Petten, nauwelijks betwist. Toch zit er nog steeds weinig schot in het Pallasproject.
De oorspronkelijke businesscase van Pallas was vooral gebaseerd op de productie van technetium-99m, dat via een generator wordt verkregen uit molybdeen-99. Ondanks de aanvankelijk gunstige prognoses voor deze reactorisotoop, hield de businesscase uiteindelijk niet stand. Dat heeft mede te maken met de opkomst van de cyclotron, de lineaire deeltjesversneller (linac), en de komst van nieuwe grootschalige productietechnieken, gebaseerd op door deeltjesversnellers aangedreven systemen of reactoren, zoals SHINE. Lees verder

Gevolgen kernramp Harrisburg worden nog steeds verdoezeld


Veertig jaar geleden vond in Amerikaanse kerncentrale een gedeeltelijke meltdown plaats

De ramp met de tweede reactor van de kerncentrale Three Mile Island (TMI) bij Harrisburg, Pennsylvania, begon op 28 maart 1979. Zelfs nu, veertig jaar na de kernramp, blijft wat er werkelijk is gebeurd en hoeveel mensen het heeft geschaad nog altijd gehuld in mysterie en desinformatie. In de vroege uren na het ongeluk drongen overheidsfunctionarissen er bij inwoners op aan om in hun huizen te blijven - om ramen gesloten te houden. Alles was onder controle en het publiek werd ervan verzekerd dat er geen straling was vrijgekomen. Dat bleek al snel vals te zijn. Net als de bewering dat de ramp geen slachtoffers heeft veroorzaakt. Toch houdt de geruststellende versie van de federale overheid en de kernindustrie nog steeds stand: geen enkele inwoner stierf of werd geschaad als gevolg van het kernongeval. Maar een studie uit 2017 die een verband suggereert tussen blootstelling aan de ioniserende straling uit de beschadigde reactor en een type schildklierkanker, heeft het debat over de gevolgen voor de gezondheid weer aangewakkerd. Elk gezin in het gebied rondom Three Mile Island heeft een verhaal over kanker, leukemie en andere ziekten. Ook na veertig jaar. Lees verder

Oud, ouder… wanneer is een kerncentrale te oud?

Kerncentrales worden gebouwd om een bepaald aantal jaren te draaien: hun levensduur. Die levensduur wordt regelmatig met meer dan de helft verlengd. Kan dat zomaar?

Badkuipgrafiek, Öko-Institut 2013

Het is een nieuwe vorm van nucleair risico: oude, opgelapte kern­reactoren die in toenemende mate kwalen vertonen. De hoogtijdagen van de bouw van kerncentrales waren de jaren zeventig en tachtig. Van de 25 oudste reactoren in Europa is bijna de helft ouder dan de levensduur die bij het ontwerp was bepaald. Toch zullen slechts een paar van deze reactoren in de nabije toekomst sluiten; de meeste reactoren hebben 20 jaar of meer levensduurverlenging gekregen. Het internationale Verdrag van Espoo bepaalt dat zo’n besluit voorafgegaan moet worden door een milieueffectrapportage (MER). Maar verlopen de procedures voor levensduurverlenging wel volgens de regels? Een Oekraïense milieugroep trekt aan de bel. Lees verder

Het kernafval stapelt zich op


Een beleid van uitstel

Verbruikte kernbrandstof blijft vele tienduizenden jaren hoog radioactief. Dat afval ligt voorlopig in tijdelijke opslagbunkers, maar hoe lang kan het daar nog blijven?

Oekraïne stuurt haar verbruikte kernbrandstof, de bestraalde splijtstof die bij het opwekken van energie in een kernreactor ontstaat, deels naar Rusland. Het grootste deel van het afval wordt echter opgeslagen bij de kerncentrales zelf. Een Oekraïens staatsbedrijf werkt samen met het Amerikaanse Holtec International aan de bouw van een centrale opslag bij Tsjernobyl. Medio 2016 moet de eerste fase gereed zijn. Even verderop werken dezelfde bedrijven aan een nieuwe opslag voor de verbruikte kernbrandstof van de drie inmiddels ontmantelde reactoren van Tsjernobyl. Deze nieuwe opslagfaciliteit wordt gebouwd ter vervanging van de oude opslag en moet honderd jaar meegaan. Hetzelfde geldt voor de speciale bunker waar Nederland haar hoog radioactieve afval opslaat, op het terrein van de Centrale Opslag voor Radioactief Afval (COVRA) in Zeeland. Lees verder

Een dure misvatting

Kernenergie levert relatief weinig CO2 op en lijkt daarmee een flinke bijdrage te kunnen leveren aan het terugdringen van de klimaatopwarming. Helaas zitten hier wat akelige addertjes onder het gras.

De eerste metingen die duiden op de opwarming van de aarde stammen uit het begin van de vorige eeuw. Oorzaak: de – sinds de industriële revolutie sterk toegenomen – uitstoot van broeikasgassen. Pas decennia later komt een debat over de klimaatopwarming op gang, in de media en daarbuiten. Tijdens de Earth Summit in 1992 wordt in Rio de Janeiro het eerste VN Klimaatverdrag ondertekend. Inmiddels is vrijwel iedereen het erover eens dat de uitstoot van CO2 – kooldioxide, het belangrijkste broeikasgas dat bij verbruik van fossiele energiebronnen in de atmosfeer terechtkomt – omlaag moet. Het enige waarover men van mening verschilt, is de snelheid waarmee dat moet gebeuren. Lees verder