Laka Foundation

Publication Laka-library:
NIKHEF: Nationaal Instituut voor Kernfysica en Hoge-Energie Fysica

AuthorWCW, NIKHEF
Date1987
Classification 1.01.9.30/12 (IKO/NIKHEF/WCW AMSTERDAM)
Front

From the publication:

NIKHEF Nationaal instituut voor Kernfysica en Hoge-Energiefysica

Atoomkernen
In de Amsterdamse Watergraafsmeer staat MEA (Medium Energy Accelerator),
een versneller die elektronen een energie tot 500 MeV (miljoen elektronvolt)
geeft. De versnelde elektronen laat men op atoomkernen botsen. Magnetische
spectrometers bepalen daarbij nauwkeurig de impuls van de elektronen en de
 kernfragmenten die tegelijk met de elektronen van de botsing af komen. 
Computers verwerken vervolgens deze meetgegevens, zodat de onderzoekers
de resultaten kunnen vergelijken met theoretische modelberekeningen. Een
voorbeeld: bij sommige experimenten lijkt het erop dat protonen en neutronen
iets groter zijn wanneer ze in atoomkernen zitten, dan wanneer ze los
voorkomen. Dit verschil in grootte zou kunnen samenhangen met de quarks
waaruit de kerndeeltjes bestaan.

Quarks
NIKHEF-onderzoekers bestuderen ook elementaire deeltjes -zoals quarks
en elektronen - door protonen en elektronen op elkaar te laten botsen met veel
grotere energie dan met MEA mogelijk is. Daarbij gebruiken zij veel grotere
 versnellers, zoals het Super-Proton-Synchrotron van het Europese
onderzoekscentrum CERN in Genève. Versnelde protonen en antiprotonen
krijgen hierin elk een energie van 300 000 MeV. Een ander voorbeeld van zo'n
grotere versneller is de voormalige opslagring van DESY in Hamburg. Hierin
kregen de versnelde elektronen en positronen (deeltjes die zeer veel op
elektronen lijken, maar die een positieve lading hebben) elk een energie van
25 000 MeV. Inmiddels zijn bij CERN en DESY nieuwe versnellers in
aanbouw, respectievelijk LEP en HERA genaamd. Het NIKHEF werkt mee
aan de bouw van instrumenten die bij de experimenten zullen worden gebruikt.
De instrumentmakerij vervaardigt hiervoor onder meer een groot aantal
 dradenkamers. Dat zijn grote, moderne, geigerteller -achtige deeltjesdetectoren,
die signalen rechtstreeks aan computers afgeven. Er worden daarom ook
computerprogramma's ontwikkeld om de gegevens naderhand te analyseren.

This publication is only available at Laka on paper, not as pdf.
You can borrow the publication or request a copy. When we're available, this is possible for a small fee.