Woensdagavond (7 september) berichtte de NOS over de veiligheid bij NRG, de exploitant van de kernreactor in Petten. De NOS is in het bezit gekomen van een intern stuk van NRG waarin onder andere wordt gesteld dat veiligheid van de kernreactor niet meer de hoogste prioriteit heeft. Volgens de anonieme opsteller van het stuk ligt er momenteel zoveel nadruk op commercieel resultaat dat dit een perverse prikkel oplevert voor de nucleaire veiligheid van de installaties. "Een ongeluk is in de maak" aldus een oud-medewerker van NRG tegen de NOS.

Het interne stuk waar de NOS over berichtte is van een nucleair deskundige. Deze was door NRG was aangetrokken om orde op zaken te stellen. Bij zijn voortijdige vertrek heeft hij de directie van deze zijn op de hoogte gesteld. In het document is sprake van "perverse prikkels" als gevolg van de lening van 82 miljoen euro die het bedrijf moet terugbetalen aan het Rijk.

"De lening, de voorwaarden van de lening, en de noodzaak om het geld terug te betalen, versterken de noodzaak om commerciële doelen voorrang te geven. Deze gevolgen zijn fundamenteel onveilig." Er staat expliciet dat veiligheid binnen NRG niet langer de hoogste prioriteit heeft: "Safety is not our overarching priority."

Dit document maakt duidelijk dat het rapport van de Commissie Turkenburg van maart 2015, al langer in het bezit van Laka en sinds vorige week openbaar, niet slechts een momentopname is. De situatie bij de Nuclear Research and Consultancy Group verbetert kennelijk niet. In maart 2015 signaleerde Turkenburg (wat werd bevestigd in oktober van dat jaar) dat de overgang van een onderzoeksinstelling naar een commerciële bedrijfsvoering veel problemen en potentiële gevaren oplevert.

Politiek eist ‘onderste steen boven’
Politieke partijen beginnen genoeg te krijgen van het gedoe bij NRG. De ChristenUnie eist de onderste steen boven; GroenLinks wil dat de verantwoordelijke ministers Kamp en Schultz de Kamer uitleg geven en dat eist ook D66. PvdA wil een onafhankelijk onderzoek naar de veiligheid in de HFR. En Jan Vos, woordvoerder energie van de PvdA zegt in het 8-uur journaal: "De vraag is of we niet Duitsland moeten volgen, en gewoon afscheid moeten nemen van nucleaire installaties". De VVD wil een debat.

Een debat gaat er komen, want er is voldoende steun voor een spoeddebat over de veiligheid van de HFR. Datum is nog niet bekend.

RTV Noord-Holland laat Paul Schaap aan het woord. Schaap trad rond de eeuwwisseling naar buiten met de problemen rond de veiligheid en veiligheidscultuur. "Rond 2000 heb ik met een groep operators ditzelfde gebracht. De geschiedenis herhaalt zich", zegt Schaap tegen RTV NH. Ook enkele jaren geleden bleek er veel mis met de veiligheidscultuur in Petten. Toen werd al beterschap beloofd. Begin 2015 bleek uit het rapport Turkenburg dat dat niet erg lukte, en het nieuws van gisteren bevestigt dat beeld opnieuw. Er is iets structureel mis.

NRG laat in een verklaring weten dat er niets aan de hand is. Nou ja, behalve dat er financiële problemen zijn. “Dit komt,” zo stelt NRG “voornamelijk door het historisch nucleair afval, wat van de overheid naar het COVRA in Vlissingen verplaatst moet worden. Deze operatie drukt al jaren zwaar op de bedrijfsresultaten: NRG kan de last niet dragen.” Hun verdediging is soms lachwekkend. Zo stellen ze: “Zo betreft het document waar de NOS zich op baseert geen 'geheim rapport', maar een e-mail met aanbevelingen van een voormalig medewerker waar de directie zelf om heeft gevraagd.” Dus geen geheim rapport, maar een geheime mail met een rapport. Verder laten ze weten dat ze een eventueel onderzoek met vertrouwen tegemoet zien.

Zoals bekend komt eind deze maand minister Kamp met een voorstel over de loskoppeling van ECN en dochter NRG. De duurzame tak (ECN) dreigt ten onder te gaan door de nucleaire tak NRG, een 100% dochterbedrijf van ECN. En ook wat er dan verder met de NRG moet gebeuren.