Stichting Laka

Publication Laka-library:
Scenariostudie kernenergie

Author	Witteveen + Bos, Erisk Group, R.Schalij, HCSS Rethink Zero
	-
Date	September 2022
Classification	1.01.0.20/26 (NEW NUCLEAR POWER PLANTS GENERAL)
Remarks	Online hier beschikbaar.

CONCLUSIES EN SAMENVATTING


2.1      Doelstelling van deze scenariostudie

De doelstelling van de studie is te achterhalen op welke manier kernenergie in de toekomstige energiemix
van Nederland en Noordwest-Europa onderdeel kan zijn van het energieaanbod en wat hiervan de kosten
zijn. Deze studie kijkt, naast de vraag of er een economische rol is voor kernenergie in het
elektriciteitssysteem, ook naar grondstoffen en ruimtegebruik.

De resultaten van deze scenariostudie kunnen worden ingebracht in een integrale maatschappelijke afwe-
ging van kernenergie, waarbij ook aspecten zoals maatschappelijk draagvlak, veiligheid, afval en non-prolife-
ratie relevant zijn.



2.2      Conclusies

De scenariostudie kernenergie komt tot een aantal conclusies. Deze conclusies gelden onder de gemaakte
aannames voor de toekomstige kostenverwachtingen van de technologieën die voor de energietransitie
centraal staan, zoals windmolens, zonnepanelen, batterijen, diverse flexibiliteitsopties en elektrolysers en
voor deze studie ook kerncentrales. Hiernaast zijn er ook gevoeligheidsanalyses gemaakt ten aanzien van de
belangrijkste aannames.

De invloed van kernenergie op de totale kosten van het Noordwest-Europese energiesysteem is minder
dan 1 % per jaar
Deze studie onderzoekt eerst de effecten van twee kerncentrales in Nederland in 2035, rekening houdend
met de uitvoering van energietransitiebeleid in Noordwest-Europa en Nederland tot 2035. Daarna wordt
onderzocht of er richting 2040, 2050 en 2070 nog een economische rol is voor nieuwe kerncentrales in de
elektriciteitsmix. De kosten van nu in aanbouw zijnde kerncentrales in Europa liggen een stuk hoger dan
verwacht. Indien met die kosten zou worden gerekend, volgt uit de optimalisatie dat de inzet van
kernenergie niet kostenoptimaal is op systeemniveau. De energiesysteemoptimalisatie laat zien dat, indien
grootschalige kernenergie zonder overschrijding van budget en bouwperiode gerealiseerd kan worden en
indien SMR's hun kostenambitie waarmaken, er een significante rol voor kernenergie in het Nederlandse
energiesysteem kan zijn, zowel voor grootschalige als op langere termijn voor SMR’s.

Wanneer er geen kernenergie voorkomt in de Nederlandse productiemix, neemt de afhankelijkheid voor
import van energie toe
Kerncentrales in Nederland dragen ertoe bij dat Nederland op jaarbasis een overschot aan elektriciteit heeft.
Uit de analyse blijkt dat als in Nederland geen kerncentrales worden gebouwd, het kostenoptimaal is om
elektriciteit te importeren.

Kernenergie draagt bij aan het verminderen van de afhankelijkheid van import van zeldzame
grondstoffen
De directe en indirecte (in de vorm van producten) grondstoffenbehoefte van Nederland is groot. Deze
grondstoffen zijn vooral noodzakelijk om de grote hoeveelheden wind, zon, batterijen, elektrolysers en
elektrische auto’s te kunnen realiseren. Kernenergie heeft vergelijkbare grondstoffen nodig, maar per kWh
aanzienlijk minder. Indien naar 2035 wordt gekeken zal tegen die tijd 3 GW kernenergie gerealiseerd kunnen



12 | 144 Witteveen+Bos | 130675/22-012.735 | Definitief
zijn, ten opzichte van 38 GW wind en 56 GW zon en 15 GW elektrolysers. Op langere termijn kan de relatieve
impact van kernenergie toenemen en daarmee de afhankelijkheid van deze grondstoffen afnemen.

Kernenergie leidt tot minder ruimtegebruik voor het produceren van elektriciteit in Noordwest Europa
Kerncentrales hebben een aanzienlijke veiligheidscontour waarin geen dichtbevolkt gebied mag liggen, wat
zorgt voor indirect ruimtegebruik. Een kerncentrale heeft een hoge energiedichtheid, dat wil zeggen dat het
directe ruimtegebruik per hoeveelheid opgewekte elektriciteit laag is. Netto neemt het ruimtegebruik
(direct+indirect) af in de scenario’s met kernenergie in de energiemix.

Voor de ontwikkeling van kernenergie is actieve participatie van de rijksoverheid essentieel
Kerncentrales vereisen forse investeringen en de totale ontwikkelperiode waarin er geen inkomsten zijn is
lang. Uit de analyse van de verschillende financieringsmodellen blijkt dat het tot lagere kosten leidt voor
elektriciteitsconsumenten, als de overheid niet alleen als contractpartij voor een lange termijn afname
zorgdraagt, maar tevens actief participeert in de ontwikkelfases. Dit zorgt er met name voor dat de
financieringslasten lager zijn.

This publication is digitally available in the Laka library, but it's not on-line.
E-mail us (info@laka.org) if you would like the pdf sent to you (with the subject, number and title). Of course you can also come by.