En weer is een push van de VVD voor meer kernenergie, dit keer onder leiding van minister Wiebes, doodgebloed. Het door de minister van Economische Zaken & Klimaat bij een pro-nucleair adviesbureau bestelde rapport is zo zwak dat het nergens echt serieus genomen wordt. Het zorgvuldig voorbereide pleidooi van de VVD ('#kernboodschap') voor de bouw van drie tot tien nieuwe kerncentrales wordt verder ook nergens echt serieus genomen. De in de Kamer aangenomen VVD-CDA-PVV motie om te onderzoeken onder welke voorwaarden bedrijven bereid zijn te investeren in kernenergie is dan ook een splijtzwam in de coalitie; CU en D66 stemden tegen.

Nu het stof over het ‘nieuwe kerncentrales zijn net zo duur als wind en zon’-fiasco van afgelopen week, is neergedaald, tijd voor een nabeschouwing. Het begon ruim een jaar geleden met een motie van Yeşilgöz (VVD) en Mulder (CDA). Dat had al geleid tot een rapport van Berenschot en Kalavasta. Conclusie: alleen onder de onrealistische omstandigheden, zoals voorrang op het stroomnet, is kernenergie ongeveer net zo duur als zon en wind. In alle andere gevallen is het veel duurder. En toen was er vorige week opeens nog een rapport naar aanleiding van die motie: Possible role of nuclear energy in the Dutch energy mix of the future. Een rapport met een exact tegenovergestelde uitkomst: kernenergie is veel goedkoper dan alles en iedereen. Zoals we vorige week al concludeerden; Bij de VVD vinden ze altijd wel een bureautje dat opschrijft wat ze willen horen.

De reacties op het stuk van het Weense ENCO waren dusdanig dat zelfs het Financieel Dagblad, toch niet het meest techniek-neutraal, moest constateren dat het een ‘misser’ was. Er zou nog een studie moeten komen, suggereerde het commentaar van maandag. Right.
De onderzoekers van Kalavasta reageerden uitgebreid op het ENCO-rapport. Die reactie loog er niet om:

1. Volgens ENCO zijn de investeringskosten van zon en wind in 2040 hoger dan die van vandaag;
2. ENCO negeert hoe de Nederlandse elektriciteitsmarkt werkt en gaat er zonder nadere onderbouwing van uit dat kerncentrales in 2040 95% van de tijd op vol vermogen zouden kunnen draaien;
3. ENCO gaat uit van een heel ander energiemix dan wat we op basis van de plannen van de overheid kennen – bij ENCO is het aandeel wind en zon in de stroommix 50% in 2040, maar op basis van de plannen uit het Klimaatakkoord is dit aandeel in 2030 reeds 70%;
4. ENCO voert geen systeemmodellering van het Nederlandse energiesysteem uit, maar citeert enkel uit studies die geen betrekking hebben op het Nederlandse energiesysteem;
5. ENCO heeft geen peer review laten doen, als ze dat hadden gedaan hadden de afwijkingen en tekortkomingen wellicht ontdekt kunnen worden

We zijn ook niet echt verbaasd, want de directeur van ENCO, Bojan Tomic, is een oude bekende. Dhr. Tomic zit al sinds 2013 namens kerncentrale EPZ in de Borssele Benchmark Commissie waarin hij elke vijf jaar vast stelt dat de ondertussen 47 jaar oude kerncentrale tot de 25% veiligste van het westelijk halfrond behoort. 't Zal niemand verbazen dat die rapporten ook nog nooit aan een peer review zijn onderworpen...

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat staat nog steeds achter de keuze voor ENCO. Volgens de woordvoerder van EZK gaat het om een internationaal erkend bureau, dat ook andere overheden over dit onderwerp heeft geadviseerd. “Navraag in ons netwerk leverde op dat ENCO goed staat aangeschreven.”

Verkenning regionaal draagvlak is frustreren regionale energieplannen
De VVD-CDA-PVV-motie van vorige week vraagt, naast onderzoek naar tegen hoeveel subsidie bedrijven bereidt zijn een kerncentrale te zeggen te willen bouwen, ook om te “verkennen in welke regio’s er belangstelling is voor een de realisering van een kerncentrale”. Een vreemde verkenning, want er zijn maar drie vastgestelde locaties (die vanaf de jaren ‘80 planologisch gereserveerd zijn voor kerncentrales) maar heeft wel tot gevolg dat in veel andere regio’s, van Limburg tot Zwolle, lokale afdelingen van VVD, CDA, PVV en FVD de regionale energieplannen saboteren door om onderzoek naar de komst van een kerncentrale te vragen.