De VVD publiceert haar ‘kernenergieplannen’ en VVD-minister Wiebes vindt het mooi en heeft, o wonder, een rapportje bij de hand die het geheel onderschrijft. Het vorige rapport in opdracht van Wiebes, EZK, ook een onderzoek naar aanleiding van de motie van Yeşilgöz (VVD) en Mulder (CDA), kwam nauwelijks een half jaar geleden met precies tegenovergestelde bevindingen. Maar deze keer vond Wiebes ENCO, een uitgesproken pro-kernenergie adviesbureau. ENCO-directeur B. Tomic (!) is bijvoorbeeld één van de twee EPZ-leden van de Borssele Benchmark Commissie, en hij schreef natuurlijk wat Wiebes, al 35 jaar kernenergiefan, graag wilde lezen: 'kernenergie is in 2040 niet duurder dan zon en wind'.
VVD-verkiezingsprogramma
Terwijl afgelopen week nog bleek dat het financieel afgeschreven en 47-jaar oude Borssele nu niet en in 2033 niet concurrerend kan zijn op de elektriciteitsmarkt, maar een nieuwe kerncentrale zal dat wel zijn? Overigens pleit de VVD ondertussen voor subsidie voor het langer open houden van Borssele! De VVD'er Harbers mag ondertussen leeglopen in het AD (23 september) over drie tot tien nieuwe kerncentrales: de spade voor de eerste moet in 2025 de grond is. De regels moeten dan wel versoepelt worden, want de VVD blijft natuurlijk voor zo weinig mogelijk overheid, en nee, dat van te voren regelen dat er geld voor de ontmanteling is, dat moet van tafel. Gewoon weer terug naar ‘de vervuiler hoeft helemaal niet te betalen’ wat de VVD betreft. De situatie rond de in 1997 stilgelegde kerncentrale Dodewaard, waar nu de overheid voor een paar honderd miljoen het schip in gaat, is de directe aanleiding voor die regels.
Nu, anno 2020, subsidie voor kerncentrales is natuurlijk een gotspe als je bedenkt dat voorstanders van kernenergie al vijftig jaar volhouden dat kernenergie écht het allergoedkoopste is. En dat kernenergie ondanks vijftig jaar lang gesubsidieerd te zijn - zie de grafiek van het IEA over energieonderzoek 1975-2005 - nu weggeblazen wordt door zon en wind.
Focus op snelheid in energietransitie
Om het klimaat te redden moeten we inzetten op de technologie die de minste CO₂ uit stoot tegen de laagste kosten en in de minste tijd. En dat, zo is voor de zoveelste keer duidelijk, is kernenergie niet. Want als het doel is om CO₂-emissies in de elektriciteitsproductie zo snel mogelijk omlaag te brengen, terwijl sloten middelen worden besteed aan een ‘koolstofarme’ technologie die veel langer duurt om te bouwen en veel duurder is dan alternatieven – dan leidt dat eerder af dan dat het bijdraagt aan de CO₂-reductie. Dan werkt kernenergie contraproductief.
Het stabiliseren van het klimaat is urgent, kernenergie is traag. Het bouwen van nieuwe kerncentrales duurt 5-17 jaar langer dan utility-scale zonne-energie of onshore windenergie. Dat betekent dat bestaande fossiele centrales ondertussen veel méér CO₂ uitstoten in afwachting van vervanging door kernenergie.
Niet-nucleaire opties besparen meer CO₂ per dollar. In veel kernenergie-landen concureert nieuwe hernieuwbare energie met bestaande kerncentrales. De sluiting van on-economische reactoren zal niet direct CO₂-uitstoot besparen, maar kan indirect meer CO₂ besparen als de vereiste hoge investeringen voor levensduurverlenging direct worden geïnvesteerd in efficiëntie of in hernieuwbare energiebron.
Taboe?
En doe ook even de kwis en kijk hoe vaak er sinds de jaren zeventig gepraat is over nieuwe kerncentrales. En het resultaat, veel verloren tijd voor een rechtvaardig klimaatbeleid en nul komma nul kerncentrales erbij!