Nog veel onduidelijk na beantwoording vragen over Urenco

Alsof ze Corona al zagen aankomen stelden de leden van GroenLinks, de SP, en met name D66 in januari een hele reeks schriftelijke vragen over uraniumverrijker Urenco. Dit naar aanleiding van onder andere Urenco's heropgestarte radioactief afvaltransport naar Rusland, tritium-productie in de VS met door Urenco verrijkt uranium en de rol die Nederland als aandeel- en toezichthouder op Urenco hierbij heeft. Op 1 mei heeft Wopke Hoekstra (CDA) namens het kabinet de vragen schriftelijk beantwoord.
Alle vragen? Nee, niet alle vragen.

Een deel van de vragen dus, want Hoekstra gaat bij de beantwoording niet in op de rol van Urenco bij het Amerikaanse kernwapenprogramma. En het antwoord op de vraag of HALEU, tot 19,75% verrijkt uranium, gebruikt kan worden in kernwapens is misleidend: "Alleen hoogverrijkt uranium [Laka: 20% en hoger] is geschikt voor het gebruik als explosief in kernwapens". Het gezaghebbende onderzoeksinstituut SIPRI meldde al in 1983 dat boven 10% verrijking de kritische massa voor een kernbom snel afneemt.

In zijn antwoorden stelt Hoekstra "dat wet- en regelgeving de meest aangewezen instrumenten zijn om publieke belangen te borgen. Het staatsaandeelhouderschap is daar als zelfstandig instrument minder geschikt voor…". De afgelopen maanden heeft het kabinet juist benadrukt dat Nederland, als aandeelhouder van (de houdstermaatschappij van) Urenco weinig kan ondernemen om Urenco's export van radioactief afval naar Rusland tegen te houden. Maar op geen enkel moment is het kabinet serieus ingegaan op de vraag of Nederland dan die wet- en regelgeving, in dit geval, de mogelijkheden die het Verdrag van Almelo biedt, wel benut om Urenco in toom te houden.

Wat dan wel weer gek is, is dat elke staatsdeelneming volgens het beleid 'minimaal eens in de zeven jaar' wordt geëvalueerd, maar dat onlangs, als bijvangst uit een Wob van Laka, bleek dat dat voor het aandeelhouderschap van UCN, de houdstermaatschappij van Urenco, nog nooit is gedaan.

Terug naar de Gemengde Commissie van het Verdrag van Almelo - Dat is de commissie waarin Nederland samen met Duitsland en Groot Brittannië toezicht houdt op Urenco. Wat telkens opvalt in de beantwoording van vragen over de commissie, is de absolute geheimhouding van alles wat daar ook maar iets mee te maken heeft. Ook nu weer; zelfs het 'reglement van orde' van de Commissie moet geheim blijven. Maar: het Verdrag van Almelo, op grond waarvan de Commissie is opgericht, is nooit geëvalueerd want ‘Er was geen aanleiding voor’. Geen wonder, als alles wat in de commissie gebeurt tot staatsgeheim is verklaard.

Wat hierbij heel relevant is, is de vraag over parlementaire controle: hoe, als alles geheim is, moet de Tweede Kamer invloed uitoefenen op te nemen besluiten, en, achteraf, hoe controleert het parlement wat Nederland daar precies doet - of nalaat - met betrekking tot de handel en wandel van Urenco?
Een serie vervolgvragen lijkt dan ook logisch.


Wie nu alles wat wel al openbaar wil weten over uraniumverrijker Urenco is, kan Laka's nieuwe brochure over 50 jaar Urenco bestellen.

Dit bericht werd geplaatst in , , , , en getagged met , op door .
Heb je een opmerking of zie je een feitlijke onjuistheid? Laat het ons weten!

Over Stichting Laka

Het documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie - Ketelhuisplein 43, Amsterdam - tel: 020-6168294 - mail: info@laka.org - Twitter: @LakaNieuws - FB: facebook.com/stg.laka - Linkedin: company:stichting-laka - ActivityPub: @lakanieuws@laka.org


Gerelateerde berichten:

 

  • 8 januari 2020: Interesse VS in koop Urenco voor kernwapen-gebruik

    De Verenigde Staten hebben een probleem met hun kernwapens. Er zijn namelijk geen Amerikaanse bedrijven meer die uranium verrijken. En omdat uranium van buitenlands firma's niet mag worden gebruikt voor militaire toepassingen, raakt de VS haar uraniumvoorraad voor kernwapens en vliegdekschepen op. Daarom worden er plannen gemaakt voor het opzetten van een nieuwe Amerikaanse uranium-verrijkingsindustrie. […]


  • 8 juli 2020: Het Kabinet, Urenco en de kunst van het om de hete brij heendraaien

    Na de beantwoording van vervolgvragen blijft het onduidelijk of het Kabinet vindt dat HALEU-uranium, wat Urenco in de VS wil gaan produceren, geschikt is voor kernwapens. Of hoe de Tweede Kamer het rijksbeleid over de handel en wandel rondom het proliferatie-gevoelige Urenco kan controleren. Uit een nieuwe Kamerbrief van blijkt wel dat er nog nooit […]


  • 19 januari 2018: Urenco en tritium voor VS-kernwapens: meer onduidelijkheid en rookgordijnen

    Levert Urenco nu wel of niet verrijkt uranium waarmee tritium voor Amerikaanse kernwapens wordt gemaakt? Staatssecretaris Van Veldhoven schrijft dat Urenco geen ‘nucleair materiaal’ levert aan de kerncentrale Watts Bar - waar kernwapen-tritium wordt geproduceerd - maar de Duitse regering leek in augustus nog te schrijven dat Urenco dat wel deed. En produceert Watts Bar/TVA […]


  • 16 oktober 2020: Urenco-klokkenluider praat achter gesloten deuren met Tweede Kamer

    Op dinsdag 10 november houdt de Commissie Binnenlandse Zaken van de Tweede Kamer een besloten gesprek met Urenco-klokkenluider Frits Veerman. Veerman tipte in de jaren ‘70 de overheid over de Pakistaanse atoomspion A.Q. Khan die in Almelo geheime blauwdrukken van ultracentrifuges van Urenco zou kopiëren. De overheid en Urenco deden niets met de melding, maar […]


  • 28 januari 2020: D66 vraagt Hoekstra hemd van het lijf over Urenco

    Tijdens het de schriftelijke overleg "Urenco, de export van uranium en de daarvoor afgesloten contracten, ook in relatie tot non-proliferatie aspecten” is een enorme serie vragen gesteld aan Hoekstra, de CDA-minister van Financiën. Drie partijen hebben serieuze vragen gesteld (en de VVD die het kabinetsbeleid ondersteunen), en het lijkt erop dat GroenLinks, de SP en […]


  • 18 september 2017: Urenco’s verrijkt uranium voor tritiumproductie kernwapenprogramma VS

    Volgens het kabinet zijn er “geen aanwijzingen” dat verrijkt uranium van Urenco in de VS gebruikt wordt voor het Amerikaanse kernwapenprogramma. Hiermee gaat het kabinet helemaal voorbij aan de visie van de Amerikaanse overheid zelf, die de productie van tritium -en de levering van verrijkt uranium daarvoor- als een militaire aangelegenheid ziet. Toch levert Urenco […]