De Stichting Voorbereiding Pallas-reactor heeft drie partijen via een formele uitnodiging gevraagd de aanvraagspecificatie te sturen voor het ontwerp en bouwmanagement van de nieuwe reactor. “De drie partijen”, aldus een mededeling “die reeds door de voorselectie kwamen kunnen zich nu, na een periode van intensieve dialogen, inschrijven voor de volgende fase van het formele inkoopproces”. Ondertussen is wel duidelijk geworden dat het te duur wordt om Pallas ook geschikt te maken als onderzoeksreactor: het wordt een productiereactor voor medische isotopen.
Deze aankondiging is geen verrassing, we hebben die in december al aangekondigd. Dat de organisatie die de nieuwe reactor Pallas voorbereidt deze uitnodiging (invitation to tender) als een belangrijke stap ziet, is PR; het is niet meer dan een vólgende stap in het proces. De drie partijen zijn het Argentijnse INVAP, het Franse Areva en het Zuid-Koreaanse Kaeri. Het Russische bedrijf is afgevallen.
Dat de reactor niet meer ingericht wordt als onderzoeksreactor, zoals door directeur Hermen van der Lugt, maandag uitgelegd werd bij de Commissie Economie, Energie en Bestuur van de Provinciale Staten van Noord-Holland is opmerkelijk. Deels omdat de laatste tijd het belang van onderzoek weer werd benadrukt, doordat het belang van de reactor voor medische isotopen productie onder druk stond. Maar ook omdat Nederland op termijn afziet van een (eigen) onderzoeksreactor. Niet dat er helemaal geen onderzoek meer kan plaatsvinden in de Pallas, maar geen ‘top nucleair onderzoek’.
De beslissing is van belang omdat een mogelijke reden voor het Rijk om op een of andere manier toch financieel te participeren in de reactor (immers onderzoek zou als een ‘publiek belang’ gepresenteerd kunnen worden) als private financiers onvoldoende te vinden zijn, vervalt. Productie van medische isotopen is een commerciële activiteit, die ook ergens anders en door anderen gedaan kan worden.
De directeur is optimistisch dat er met alleen productie van medische isotopen een solide business case voor Pallas is te maken. Hij kan ook niet anders. Maar in alle prognoses, vanaf het eerste moment in 2005 (toen verwacht werd dat de reactor in 2015 in bedrijf genomen zou worden) werd het onderzoeksdeel van groot belang geacht (minstens 30%); het heeft ook altijd een ‘multi-purpose’ reactor geheten: productie én onderzoek. Maar volgens Pallas wordt zou het dan te duur worden; “het gaat al om een project van ruim een half miljard”.
INVAP, Areva en Kaeri kunnen de komende maanden hun aanbieding aan Pallas doen. Het contract wordt naar verwachting in het derde kwartaal van 2017 gegund. Dat is, zoals we ook in december constateerden een vertraging. Van der Lugt liet maandag ook nog weten dat de ontwerpopdracht pas over twee afgerond zal zijn . Hij verwacht dan dat de reactor in 2024 klaar zal zijn.