Medische isotopen zijn onmisbaar in de moderne gezondheidszorg. Omdat isotopen milieuvriendelijker, veiliger en goedkoper kunnen worden geproduceerd met deeltjesversnellers, roept Laka op in Petten geen nieuwe kernreactor voor de productie van medische isotopen te bouwen.
Voor arts en patiënt maakt het niet uit of isotopen uit een kernreactor of uit een deeltjesversneller komen. Alleen de kwaliteit en de beschikbaarheid tellen. Laka kijkt daarnaast nadrukkelijk naar de milieueffecten van de productie van isotopen.
De productie van isotopen met deeltjesversnellers kent veel voordelen:
Veiligheid
- Geen/weinig langlevend hoogradioactief kernafval;
- Geen/weinig transport met kortlevende hoogradioactieve isotopen;
- Geen splijtstoffen, dus geen proliferatiegevaar;
- Geen gevaar op een kernramp.
Beschikbaarheid
- Een groot aantal regionale medische centra met deeltjesversnellers zorgen voor grote
leveringszekerheid.
Andere voordelen
Brede range van medische isotopen:
- Met versnellers kunnen meer verschillende isotopen worden geproduceerd dan met een kernreactor; zowel voor nieuwe toepassingen als ter vervanging van toepassingen met reactorisotopen;
- Versnellerisotopen worden voor dezelfde medische toepassingen gebruikt en bieden dezelfde beeldvormende kwaliteit als reactorisotopen.
Innovatie:
- Medische diagnostiek / beeldvormende technologie met versnellerisotopen staat in de beginfase van innovatie. Bij reactorisotopen is de innovatie over haar piek.
Goedkoop:
- Een middelgrote versneller kost €7 miljoen. Met vijftien versnellers kan net zoveel Technetium - het meest gebruikte medische isotoop - worden geproduceerd als met één kernreactor. De kosten van een nieuwe kernreactor zijn €1,5 á 2 miljard.
Overgangsperiode voor isotopen voor therapie
Ongeveer 90% van de medische isotopen wordt gebruikt bij het stellen van diagnoses; de overige 10% wordt gebruikt voor therapeutische bestraling. Sommige bestralingsisotopen kunnen echter pas over enkele jaren met deeltjesversnellers worden geproduceerd.
In tegenstelling tot kortlevende isotopen voor diagnostiek hebben therapeutische isotopen vaak een halfwaardetijd van enkele maanden. Iridium-192, een veelgebruikt isotoop voor Brachytherapie, heeft zo een halfwaardetijd van 73,2 dagen. Dit soort isotopen kunnen daarmee relatief gemakkelijk over grote afstanden worden vervoerd. Wereldwijd volstaan op dit moment daarom één á twee onderzoeksreactoren voor de productie ervan. Na de huidige overgangsperiode kunnen over enkele jaren dan alle isotopen met deeltjesversnellers worden gemaakt. Dus ook voor therapeutische isotopen is een nieuwe kernreactor in Petten niet nodig.
(voorjaar 2017)