Vanmorgen heeft Laka actie gevoerd op NS-station Alkmaar toen daar de studenten aankwamen die geselecteerd waren voor de business course Kernreactor Financials. De studenten economie mogen, met een baan in het vooruitzicht, plannen ontwikkelen voor de financiering en exploitatie van de geplande nieuwe onderzoeksreactor Pallas in Petten. Vanmorgen kregen de zeer verraste studenten en ambtenaren van EZ, het Laka rapport over de Pallas business case (Tussen droom en werkelijkheid) en een fraaie Stop Pallas! button aangeboden.
In oktober plaatste het ministerie van Economische Zaken een advertentie op Werkenvoornederland.nl (nu alleen hier nog nog te vinden) gericht aan studenten van financiële opleidingen die hun studie binnen 2 jaar afronden, voor deelname aan de business course kernreactor financials. De studenten moeten bezig met het ontwikkelen van ideeën voor de financiering en exploitatie van wat wereldwijd de eerste privaat gefinancierde en commercieel geëxploiteerde kernreactor moet worden: Pallas. Het is een tweedaagse cursus: vandaag bij NRG in Petten en maandag op het Ministerie in Den Haag. Dit alles onder het motto: je weet nooit hoe een koe een haas vangt.
Feit is dat de geschiedenis van die geplande Pallas-reactor al redelijk lang is en vol mislukkingen.
In februari 2003 komt een werkgroep bestaande uit verschillende ministeries, de Inspectie Gezondheidszorg en de Vereniging Nucleaire Geneeskunde, met het advies dat er over 10 jaar (dus nu, in 2013) een nieuwe reactor in Petten moet staan. Dan is namelijk de “levensduur van de HFR voltooid“. De HFR is in bedrijf genomen in 1961 en al jaren veelvuldig buiten bedrijf door allerlei gebreken.
In 2009 is er al een keer een aanbesteding geweest voor de Pallas maar door gebrek aan geld afgebroken. Telkenmale is geclaimd dat dit de eerste reactor gaat worden die helemaal privaat gefinancierd gaat worden en commercieel geëxploiteerd. Maar nu blijkt dat dit totaal onhaalbaar is, wordt Fase 1 (ontwerp, financiering en aanbesteding in totaal 80 miljoen euro) helemaal door de overheid (Rijk en provincie Noord-Holland) gefinancierd.
Dat het Pallas-project niet op rolletjes loopt komt doordat de business case van de Pallas reactor steunt op de productie van medische isotopen. Door allerlei ontwikkelingen wordt de markt voor reactor-isotopen in snel tempo kleiner: dit blijkt ook al uit het feit dat ondanks het niet-geplande stilliggen van de HFR (van november 2012 tot 11 juni 2013 en nu weer vanaf september) er opmerkelijk genoeg geen tekorten voor medische isotopen op de wereldmarkt te zien zijn.
Dat heeft twee oorzaken: in snel tempo wordt er wereldwijd (reactor-) productie capaciteit toegevoegd na de grote tekorten van een aantal jaren geleden en, ook onder meer als gevolg van die tekorten, de snelle opkomst van versnellers voor de productie van radio-isotopen.
Dat voor de productie van medische radio-isotopen überhaupt onderzoeksreactoren nodig zijn is een hardnekkige mythe die door de kernindustrie in stand wordt gehouden. De eerste medische isotopen werden midden jaren dertig geproduceerd met cyclotrons. Pas krap twintig jaar later werd de productie op steeds grotere schaal overgenomen door onderzoeksreactoren door versneller-isotopen weg te concurreren met gratis reactor-isotopen. Gaandeweg werd het ‘nut’ van kernonderzoek in onderzoeksreactoren in het publieke debat gelegitimeerd door de bijkomstige productie van medische isotopen.
De onbenoemde achterliggende motivatie voor de bouw van Pallas is niet de productie van medische isotopen, maar het in stand houden van nucleaire infrastructuur (en daarmee de 'nucleaire optie'). Dat is echter onwenselijk: kernenergie past niet in een duurzame energievoorziening.
Kortom: Pallas is overbodig en onwenselijk!