Eindelijk is de volledige versie gepubliceerd van het besluit van de Europese Commissie om de maatregelen die het Verenigd Koninkrijk neemt om de bouw van nieuwe kerncentrales zekerder te maken. Het besluit zelf is van 8 oktober 2014 maar nu is de publieke versie (gekuist van vertrouwelijke informatie) er ook.
Het is een lijvig stuk, maar na een eerste lezing lijkt de belangrijkste reden van de Europese Commissie beslissing toch het terugvallen op het inmiddels bijna 58 jaar oude Euratom-verdrag. Dat verdrag is van 25 maart 1957 toen de EEG bestond uit West-Duitsland, Frankrijk, Italië en de BeNeLux. Doel van dat verdrag was het opzetten van een nucleaire industrie binnen de EEG en verder "to contribute to the raising of the standard of living in the Member States (…) by creating the conditions necessary for the speedy establishment and growth of nuclear industries."

De Commissie zegt nu (in punt 371): “The Commission must ensure that the provisions of this Treaty are applied.” En dan: “The Commission therefore finds that aid measures aimed at promoting nuclear energy pursue an objective of common interest and, at the same time, can deliver a contribution to the objectives of diversification and security of supply.”

Daarom is kernenergie, volgens de Commissie, in het “algemeen belang” en die betiteling opent een scala van mogelijke argumenten om staatssteun goed te keuren.

Want er zijn problemen met die nieuwe kerncentrales. Er is bij namelijk een duidelijke “market-failure”. Twee zelfs en zeer specifiek voor kernenergie:
Market-failure 1: “(382) First, investment in nuclear energy is subject to significant risk given the combination of high upfront capital costs, long construction times and a long period of operation to recover the investment costs. (…)
(383) In particular, nuclear energy production has extremely long and complex life cycles, unlike most other energy infrastructure and indeed unlike most infrastructure investments in general.“

Market-failure 2: “(384) Second, there is the risk of (predominantly political) "hold-up" once the investment is made and the investor is in a weaker bargaining position. Given the controversial nature of nuclear technology, successive governments can take different views on its desirability, which can compound uncertainty for private investors. The Commission is not convinced that this issue may qualify as a market failure, but it recognises that it can be a factor in making investment in new nuclear more difficult (…)” (Kunnen we dat lezen als: hoe omstredener de technologie, hoe meer staatsteun toegestaan?)

En omdat kernenergie nu eenmaal, volgens deze visie van de EC, in het algemeen belang is, moet dat marktfalen gerepareerd worden. En de conclusie van de Europese Commissie is dan: “(550) Based on the assessment conducted and in light of the specific circumstances of this case, the Commission finds that the package of measures notified by the UK involves State aid which, as amended by the commitments provided, is compatible with the internal market pursuant to Art 107(3)(c) TFEU.”

Maar, zoals we al eerder gezegd hebben, dit goedkeuren betekend niet dat alles door gaat. Oostenrijk heeft begin deze week officieel een procedure aangespannen tegen deze beslissing en dat zorgt weer voor een jaar of 2 onzekerheid. Onzekerheid die de investeerders (die toch al niet staan te dringen), nog voorzichtiger zullen maken. Er is zelfs sprake van dat er aanvullende maatregelen genomen moeten worden door de Britse staat: bijvoorbeeld een deel zelf investeren.

En dan leest de allerlaatste alinea van de conclusies wel weer lekker: “However, if the final financing documents contain further State aid elements then, rebus stantibus, they cannot be approved since the present package of State measures represents all the aid that is necessary to allow the HPC investment project to be undertaken.”

Nog lang geen gelopen race dus, die nieuwe kerncentrales in Engeland. Maar dat wisten we al.