Vier nationale en gewestelijke Belgische energieministers hebben een akkoord bereikt over het Energiepact. Dat pact omvat de grote beleidslijnen voor de toekomst van het Belgische energie- en klimaatbeleid tot 2050. De kernuitstap blijft 2025, in 2030 moet 40 % van de elektriciteit met duurzame bronnen opgewekt worden en in 2050 100%. De vraag is wel hoeveel het akkoord waard is; de Vlaamse nationalisten (N-VA), grootste regeringspartij in het Vlaams Parlement, wil dat minstens twee kerncentrales na 2025 open blijven.
Het Interfederale Energiepact, dat al gepubliceerd zou worden in 2015, is er nu eindelijk. In januari begonnen de gesprekken. Maar het pact moet goedgekeurd worden in vier parlementen: het Nationale (de Kamer) en het Brussels, Vlaams en Waals Parlement. De N-VA is in een van die parlementen (het Vlaamse) verreweg de grootste partij, deel van de regering en levert de minister president (Bourgeois). En N-VA hebben vorige week laten weten geen energiepact goed te keuren waarin de laatste kerncentrale in 2025 gesloten moet worden.
Die kernuitstap in 2025 is overigens wettelijk vastgelegd en staat in het regeerakkoord. Maar er zijn kleine lettertjes. Die uitstap kan er alleen komen indien de energiebevoorrading verzekerd is en de energiefactuur niet te veel stijgt. Omdat er de laatste decennia nauwelijks energiepolitiek is gevoerd was die energiezekerheid ook al eerder een reden om de kernuitstap uit te stellen. Door de onzekerheid over het sluiten van de kerncentrales wordt er nauwelijks geïnvesteerd in alternatieven. Er blijft wel een meerderheid in het parlement nodig om die kernuitstap op basis van leveringszekerheid te veranderen.
Volgens de Belgische krant De Standaard heeft het nu gesloten Energiepact vijf pijlers:
- tijdschema kernuitstap. Het blijft dat in 2025 de laatste kerncentrales gesloten moeten worden. In 2030 moet 40% van de elektriciteit opgewekt worden met duurzame bronnen: zon moet groeien naar 8 GW en wind (op land en zee) naar 8,2 GW
- terugdringen van energiegebruik: energienormen op apparaten en gebouwen worden aangescherpt
- opslag elektriciteit, vooral door middel van technieken die elektriciteit omzetten in bijvoorbeeld waterstof of synthetisch gas
- CO2-taks. Opbrengst moet energietransitie (mede-)financieren
- Verkeer moet af van fossiel en elektrisch worden
Over wat er nu uitgelekt is, is Groen en ook Zero Emission Solutions redelijk positief, maar “nu moet er boter bij de vis: wat gaan we wanneer doen? Hoe gaan we de uitstoot precies verminderen?" De tekst van het Energiepact gaat nu naar de verschillende regeringen. Pas als die allemaal hun goedkeuring geven, kan het pact ook in concrete maatregelen worden gegoten. Maar, komt die goedkeuring er ook?