Het World Nuclear Industry Status Report 2022 geeft in 385 bladzijden een uitgebreid overzicht over de status van kernenergie, inclusief informatie over exploitatie, productie, bouw en ontmanteling van kerncentrales en beoordeelt de status van reactorbouwprogramma's. Het rapport vergelijkt ook de ontwikkeling van kernenergie en hernieuwbare energie wereldwijd. Deze editie bevat een speciaal hoofdstuk over kernenergie en oorlog, waarin de veiligheids- en beveiligingsproblemen van kerncentrales in oorlogssituaties worden beoordeeld. Andere belangrijke hoofdstukken zijn het statusrapport over Fukushima, waarin een overzicht wordt gegeven van de lopende onsite/offsite-uitdagingen van de ramp van 2011. Het "Decommissioning Status Report" bekijkt de huidige situatie van de nu meer dan 200 gesloten kernreactoren. De belangrijkste cijfers op een rij.
Aandeel atoomstroom daalt sterk
Het aandeel van kernenergie in de wereldwijde commerciële bruto elektriciteitsproductie in 2021 is gedaald tot 9,8 procent - de eerste keer onder de 10 procent en de laagste waarde in vier decennia - en meer dan 40 procent onder de piek van 17,5 procent in 1996, terwijl de wereldwijde elektriciteitsopwekking blijft stijgen.
In de afgelopen twee decennia (2002-2021) werden er wereldwijd 98 kernreactoren in gebruik genomen en 105 gesloten. Van die 98 werden er 50 opgestart in China, dat geen enkele reactor sloot. Buiten China was er in dezelfde periode dus een nettodaling met 57 eenheden; de nettocapaciteit daalde met 25 GW.
Medio 2022 waren er 411 reactoren in bedrijf in 33 landen, vier minder dan een jaar eerder, zeven minder dan in 1989, en 27 minder dan de piek in 2002 van 438.
Cijfers IAEA
De statistieken van de Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA) laten een piek zien in 2018 in het aantal reactoren, zowel qua aantal (449) als qua capaciteit (396,5 gigawatt). Volgens het IAEA waren er eind 2021 437 reactoren "in bedrijf", maar daar zitten 23 reactoren bij die sinds 2010-2013 geen stroom meer hebben opgewekt.
Investering in nucleair marginaal ten opzichte van hernieuwbaar
Investeringen in 2021 in hernieuwbare energie (exclusief waterkracht) bedroegen het recordbedrag van US$366 miljard waardoor 250 gigawatt (netto vermogen) aan het net werd toegevoegd, terwijl de operationele nucleaire capaciteit daalde met 0,4 gigawatt. In 2021 bereikten wind- en zon alleen al een aandeel van 10,2 procent in de bruto elektriciteitsproductie, de eerste keer dat zij meer dan 10 procent van de wereldwijde elektriciteit en overtroffen daarmee het aandeel van kernenergie.
In China groeide hernieuwbare energie in 2021 sneller dan alle andere energiebronnen. De productie van windenergie steeg met 40 procent en die van zonne-energie met 25 procent. Windturbines produceerden 71 % meer dan kernreactoren en zonne-energie bleef slechts 15 % onder de productie door kernenergie.
In India leverden wind- en zonne-energie vorig jaar elk meer dan 150 procent van kernenergie bij aan de nationale opwekking
Ontwikkelingen in een aantal landen
- China. De opwekking van kernenergie steeg met 11 procent en leverde in 2021, net als in 2020, 5 procent van de totale elektriciteitsproductie.
- Finland. De eerste Europese drukwater reactor (EPR) op het continent, waarvan de bouw startte in 2005, is uiteindelijk in maart 2022 opgestart, 13 jaar later dan gepland.
- Frankrijk. De onverwachte ontdekking van spanningscorrosie in koelsystemen leidde tot een grootschalig inspectie- en en reparatieprogramma voor de gehele nucleaire vloot. Het probleem komt bovenop langdurige uitval door andere problemen. De daaruit voortvloeiende daling van de elektriciteitsproductie zal naar verwachting leiden tot een productieniveau in 2022 vergelijkbaar met dat in 1990.
- India. De nucleaire productie daalt sinds 2019 en vertegenwoordigd in 2021 3,2 procent van de totale elektriciteitsproductie. Acht reactoren zijn in aanbouw, waaronder vier van Russisch ontwerp.
- Verenigde Staten. De nucleaire productie piekte in 2019 en was in 2021 gedaald met 3,9 procent: het aandeel van kernenergie in de commerciële elektriciteitsproductie is nu 18,9 procent, het laagste niveau sinds 1995, toen het aandeel atoomstroom op haar hoogtepunt was.
Rusland domineert de internationale markt
China heeft verreweg de meeste reactoren onder constructie (21, medio 2022) maar bouwt niet in het buitenland.
Rusland domineert de internationale markt met 20 reactoren in aanbouw, waarvan 17 in zeven andere landen (medio 2022). De impact van sancties en mogelijke andere geopolitieke ontwikkelingen op deze projecten is onzeker.
In 2021 werd met de bouw van 10 reactoren begonnen, waaronder zes in China. De andere vier worden uitgevoerd door het Russische Rosatom in India (2), in Turkije, en in eigen land. Twee van de gestarte bouwprojecten in China zijn ook van Rosatom.
Twee potentiële nieuwkomers hadden medio 2022 kernreactoren in aanbouw: Bangladesh en Turkije. Egypte begon kort daarna met de bouw. Al deze projecten worden uitgevoerd door de Russische nucleaire industrie.
Naast Rosatom zijn alleen Franse en Zuid-Koreaanse bedrijven bedrijven betrokken bij de bouw van kerncentrales in het buitenland.
Vertragingen bij de bouw nemen toe
Bijna de helft (26) van de 53 reactorbouwprojecten heeft vertraging opgelopen. Daarvan hebben er in het afgelopen jaar 14 méér vertragingen gemeld en twee bouwprojecten rapporteerden in het afgelopen jaar voor het eerst vertragingen.
Begin 2021 werd verwacht dat 16 reactoren in de loop van dat jaar op het net zouden worden aangesloten, maar slechts bij zes werd dat ook gerealiseerd; bij de andere 10 reactoren werd dat tot minstens 2022 uitgesteld.