Het Nuclear Energy Agency (NEA) en het International Energy Agency (IEA) hebben in december 2020 een rapport uitgebracht over de kosten van elektriciteitsopwekking. In de samenvatting staat dat kernenergie vanaf het jaar 2025 de goedkoopste manier is om elektriciteit op te wekken. Uit het rapport zelf blijkt echter dat er aan een hele reeks voorwaarden voldaan moet zijn, wil kernenergie de goedkoopste elektriciteitsbron worden. Opvallend is verder dat de geplande bouwkosten en -tijden niet alleen overschreden worden in het Westen, zoals vaak gesteld wordt, maar ook daar buiten. De conclusie in de samenvatting is dan ook niet niet zozeer gebaseerd op feiten maar op hoopvolle verwachtingen.
(Herman Damveld) Het NEA en het IEA erkennen in het rapport 'Projected Costs of Generating Electricity’, dat de bouw van kerncentrales de afgelopen jaren duurder is uitgevallen dan verwacht, onder meer om dat de bouw veel meer tijd in beslag nam dan gepland. Enkele voorbeelden daarvan staan in tabel 8.2 van het rapport:
Opmerkelijk is dat ook de bouw in China en Rusland langer duurden en duurder werden dan gepland.
Ook al zijn de kosten van de bouw van kerncentrales sterk gestegen, er is hoop, volgens het NEA en het IEA. In hun rapport doen ze net alsof deze verwachtingen al werkelijkheid zijn. Deze organisaties geven aan dat er leereffecten op zullen treden als er op korte termijn een reeks kerncentrales gebouwd zal worden. Dat geeft “een kostenreductie van 20% tot 30% op korte termijn ten opzichte van het huidige niveau.”
Daarnaast noemen NEA en IEA nog een aantal randvoorwaarden: gebruik alleen volwassen ontwerpen en verander dat niet. De meest effectieve manier om de bouwkosten te verlagen is seriebouw met meerdere eenheden op dezelfde locatie en/of de bouw van hetzelfde reactorontwerp op verschillende locaties. Ook is het projectmanagement van groot belang met een duidelijke definitie van verantwoordelijkheden op alle niveaus en fasen van het project. “Een sterk en ervaren projectmanagementteam is essentieel om de juiste uitvoering te garanderen en om effectief om te gaan met onverwachte risico’s”. Daarnaast is een voorspelbare en stabiele regelgeving is een voorwaarde voor voorspoedige bouw.
Ook pleiten NEA en IEA voor een actieve rol van de overheid voor het verminderen van risico’s bij de financiering van nieuwe kerncentrales. “Als gevolg hiervan zouden de financieringskosten, die 80% van de totale investeringskosten kunnen vertegenwoordigen, met name de economische prestaties van kernenergie verder kunnen verbeteren.”
Herman Damveld heeft begin januari een bijgewerkte versie van 'Vijftien wetenswaardigheden over kernenergie' gepubliceerd.