Toezichthouder ANVS heeft gisteren, maandag 4 november, opnieuw een plan van aanpak van NRG goedgekeurd. Het plan regelt de afvoer van historisch radioactief afval uit Petten. Uit de gepubliceerde goedkeuring blijkt dat de afvoer opnieuw duurder en vertraagd is, tot na 2027. De ANVS gaat er vanwege de €117 miljoen van het Rijk van uit dat er tot 2022 nog voldoende geld is. Daarna moet er waarschijnlijk opnieuw geld bij.
De goedkeuring van de ANVS op 4 november van het plan van aanpak van NRG is “onder voorwaarden en voor bepaalde tijd” verleend. Het plan van aanpak Radioactive Waste Management Programme (RWMP) betreft de verwerking enafvoer van radioactief afval in Petten, met name de vaten radioactief afval in de Waste Storage Facility en die deel uitmaken van het zogenoemde historisch radioactief afval. NRG moet op grond van haar vergunning de verwerking en afvoer van dit afval veilig uit voeren volgens een door de ANVS goedgekeurd plan van aanpak. De laatste goedkeuring verviel op 1 november.
Tijdschema: vertraging gaat nog verder oplopen
NRG hanteert twee scenario's: het optimistische - al het kernafval is eind 2026 afgevoerd; en het pessimistische, dat doorloopt tot 2034. Het bijzondere is dat in het vorige plan het optimistische scenario liep tot 2022 en het pessimistische tot 2027. Dáárvoor was 2022 zelfs het jaar waarop ál het radioactief afval afgevoerd zou zijn. ‘t Kan verkeren. Het is nu al tamelijk duidelijk dat het optimistische scenario in ieder geval niet wordt gehaald. Een van de redenen daarvoor is tamelijk gênant:
“Dit neemt niet weg dat één aanzienlijke bedreiging van de planning nog niet is gemitigeerd. Het uitgangspunt dat de COVRA 13 transporten van hoogactief afval per jaar zou kunnen ontvangen in het HABOG blijkt achteraf nooit realistisch te zijn geweest. Aan dit verkeerde uitgangspunt lag een misverstand ten grondslag.”
Maar ook de ramingen van NRG waren te optimistisch: “Daarnaast neemt het aantal benodigde transporten van Belgoprocess naar de COVRA zeer waarschijnlijk toe ten opzichte van eerdere ramingen door een grotere scheidingsfractie [hoogradioactieve afvalvaten] en een ongunstiger persgraad dan eerder was beoogd”. Dat alles maakt volgens de ANVS “dat een tijdpad dat verschuift in de richting van het pessimistisch scenario zeer reëel wordt geacht.”
Financiering: wachten op de volgende kostenoverschrijding
Uit de begrotingen van verschillende ministeries blijkt dat in 2018 er in totaal € 150 miljoen is betaald aan NRG. Het grootste aandeel, € 117 miljoen, komt van van Landbouw. Officieel was dat een lening, maar eind september bleek opeens dat het een ‘voorwaardelijke terugbetalingsverplichting’ betrof. In totaal heeft het Rijk al € 260 miljoen gestoken in het afvoeren van het radioactief afval van NRG.
Desondanks zal NRG het, volgens de ANVS, waarschijnlijk met ‘de voorziening’ die er nu is niet halen. De ANVS schrijft in het goedkeuringsbesluit:
“Door NRG wordt aangegeven dat in (….) geldt dat de onzekerheid van deze voorzieningen en daarmee de bandbreedte groot is. Zoals eerder door de ANVS is gemeld, is nog geen rekening gehouden met de post 'onvoorzien', bijvoorbeeld door een opslag op de 'best estimate'. De financiële onzekerheden en risico's zitten onder meer in de ramingen, in de exacte inhoud van vaten, karakteriseringseisen, aanbestedingen en additionele verpakkingseisen, afhankelijkheid van derden en wijzigingen in regelgeving.“
Er moet geld bij, maar nu nog niet. "Op grond van het bovenstaande ben ik van mening dat er de komende jaren voldoende financiële zekerheid is voor continuering van de verwerking en afvoer van de opgeslagen afvalstromen, in ieder geval totdat grote nieuwe investeringen moeten worden gedaan, ondanks dat onvoorziene kostenstijgingen gerelateerd aan de afhankelijkheden van derden (o.a. Belgoprocess, COVRA) optreden. Ook door vertragingen in het project zullen de kosten verder stijgen, echter het moment waarop dit mogelijk tot problemen zou leiden, ligt verder in de tijd.”
Omdat het voor de ANVS “niet mogelijk om vast te stellen dat de kwaliteit van de faciliteiten en de financiële draagkracht van NRG op langere termijn voldoende zijn om het project veilig voort te kunnen zetten.” vervalt de goedkeuring van het plan van aanpak op 1 november 2022. ANVS voegt omineus als voorwaarde 6 toe dat NRG moet gaan onderzoeken of de WSF wel veilig is na 2027.