Een wagon met radioactief materiaal op weg naar Nederland is maandagavond na vertrek uit Tricastin (Zuid-Frankrijk) op het emplacement van Saint-Rambert-D'Albon ontspoord. De trein met vaten verarmd U3O8 (uranium oxide) was om 17:30 vertrokken vanuit het nucleaire centrum in Tricastin en hoogstwaarschijnlijk op weg naar opslag bij de COVRA, hoewel in de eerste berichten Duitsland als bestemming werd opgegeven. Als het op weg is naar de centrale opslagplaats voor radioactief afval in Borssele, is het aannemelijk dat het verarmd uranium uit de Urenco verrijkingsfabriek in Almelo afkomstig is. Verarmd uranium is het afvalproduct van verrijking en wordt in gasvorm verrijkt (UF6). Daarna wordt voor de veiligheid het gas weer omgezet in vaste vorm (poeder). Dat omzetten gebeurt (beide keren -van vast naar gas en dan weer terug) in Tricastin. Volgens de veiligheidsautoriteiten in Frankrijk (hier melding van Areva) is er geen radioactiviteit vrij gekomen.
'Verarmd' uranium zegt niet zoveel over de straling, het heeft betrekking op het percentage splijtbaar U235. Dat percentage is in verarmd uranium lager dan in natuurlijk uranium (0,8%) en in verrijkt uranium dus hoger. De straling is vergelijkbaar met natuurlijk uranium en vooral bij opname van uraniumdeeltjes in het lichaam een gevaar.
De COVRA is bezig met een procedure voor uitbreiding van de opslagfaciliteit o.a. voor de opslag van verarmd uranium. Lees verder
Categoriearchief: Verarmd uranium
Urenco stopt nucleaire transporten naar Rusland
Uraniumverrijkingsfabriek Urenco in Almelo stopt per direct het transport van verarmd uranium naar Rusland. Vanaf nu zal Urenco de grote hoeveelheden radioactief afval zelf moeten opslaan, blijkt uit een persbericht van Greenpeace. Urenco bracht vele tienduizenden tonnen verarmd uranium, dat ontstaat bij verrijking van uranium voor de productie van kernbrandstof, naar de gesloten nucleaire stad Seversk in Siberië en wordt daar opgeslagen in containers in de open lucht. Urenco beweert dat de stof wordt hergebruikt, maar in de praktijk blijft negentig procent van deze gevaarlijke en toxische stof in Rusland achter. Veel lokale groeperingen in Rusland en Duitsland strijden al jarenlang tegen de grootschalige dump van radioactief materiaal in Rusland. In Nederland waren er sporadische acties tegen de transporten en voerde Greenpeace juridische strijd tegen de vergunningen.
Defensie: geen reden tot verbod verarmd uranium munitie
De staatssecretaris van defensie, Jack de Vries, heeft het rapport van de Secretaris-generaal van de Verenigde Naties over de effecten van het gebruik van verarmd uranium bevattende pantser en munitie, aan de Kamer gestuurd. De conclusies uit de begeleidende brief: Het IAEA concludeert logischerwijs dat "de eventueel opgelopen stralingsdoses niet zorgwekkend zijn". De WHO concludeert dat "voor de bevolking het civiel en militair gebruik van verarmd uranium geen stralingsdoses laat zien dat significant boven het achtergrondniveau is". Wel kan de chemische toxiciteit mogelijk een risico op gezondheidsschade met zich mee brengen. "De wetenschappelijke gronden" voor een verbod op verarmd uranium in pantser en munitie wordt volgens de staatssecretaris "onvoldoende duidelijk gemaakt."
Nederland stemt voor VU-resolutie Verenigde Naties
Nederland steunt, net als een meerderheid van landen, een tweede VN-Resolutie die de bezorgdheid over de gezondheidseffecten van het gebruik van uranium in conventionele wapens aankaart. De resolutie verzoekt belangrijke VN-agentschappen - IAEA, WHO, UNEP - om hun onderzoek naar de gezondheids- en milieuimpact van het gebruik van uraniumwapens te actualiseren en te vervolledigen, en roept tevens de staten die getroffen werden door het gebruik van uraniumwapens op de nieuwe onderzoeken van de VN-agentschappen helpen mogelijk maken. Deze resolutie spruit voort uit de in december 2007 door de VN-Algemene Vergadering aangenomen resolutie. Nederland stemde toen tegen. De resolutie werd ingediend door Indonesië in naam van de niet-gebonden landen. De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Israël en Frankrijk stemden tegen. De VS, het VK en Frankrijk zijn zowel gebruikers als producenten van wapens met verarmd uranium.
Fysieke beveiliging kernmateriaal
Nota naar aanleiding van het verslag over de 'uitvoering van de op 8 juli 2005 te Wenen tot stand gekomen Wijziging van het Verdrag inzake de fysieke beveiliging van kernmateriaal' is door de minister VROM naar de Kamer gestuurd. Oftewel: wat Nederland doet (moet doen, gaat doen) om te voorkomen dat materiaal of kennis illegaal gebruikt wordt of kernmateriaal, faciliteiten doelwit worden van nucleair terrorisme. En dit dan in het kader van internationale wetgeving. Niet vreselijk veel bijzonders of het zou moeten zijn dat het verarmd uranium dat naar Rusland vervoert "buiten de reikwijdte van dit Verdrag" valt. En heel bijzonder is dat de minister schrijft dat "het kernmateriaal 'tijdelijk' opgeslagen in Rusland" wordt. Tijdelijk tussen ''(?), wat betekend dat dan, dat het niet tijdelijk is? Of tijdelijk voor pakweg 4,5 miljard, de halfwaardetijd van U-238?
Geen waarschijnlijkheidscriterium gezondheidsschade verarmd uranium
Eindelijk, na ruim 3 maanden (ingediend 24 juni) zijn door de staatssecretaris van Defensie De Vries, de Kamervragen van SP en PvdA beantwoord over schadevergoedingen aan Italiaanse veteranen en nabestaanden n.a.v. mogelijke blootstelling aan verarmd uranium.
De vraag was vooral of de staatssecretaris de Kamer in juni verkeerd inlichtte toen hij zei dat "de financiële compensatie die momenteel aan zieke veteranen en nabestaanden in Italië wordt uitgekeerd een uitvoering van een gerechtelijk vonnis is en niet voortkomt uit een overheidsregeling". Maar er was door de Italiaanse regering een compensatieregeling ingesteld voor militairen die tijdens een buitenlandse uitzending, onder andere door mogelijke blootstelling aan verarmd uranium, ziek zijn geworden dan wel overleden. De Vries stelt nu: "Deze informatie was tijdens het algemeen overleg van 12 juni bij het Ministerie van Defensie niet bekend."
Hij geeft toe dat verarmd uranium, "na blootstelling aan een hoge dosis, een verhoogd risico op gezondheidsschade tot gevolg kan hebben." Maar: "De wetenschappelijke gegevens, in het bijzonder studies naar de gezondheidseffecten van blootstelling aan verarmd uranium in situaties die zich kunnen voordoen tijdens militaire operaties, laten echter geen verband zien tussen gezondheidsschade en de blootstelling." Hij ziet dan ook geen reden het Italiaanse voorbeeld te volgen: "Defensie (zal) geen waarschijnlijkheidscriterium hanteren."
Standpunt regering onderzoek uranium-munitie
De Staatssecretaris van Defensie heeft de Kamer geïnformeerd over zijn toezegging gedaan tijdens het algemeen overleg op 12 juni, "over de bereidheid in internationaal verband te pleiten voor een moratorium op verarmd uraniumhoudende munitie". Het is het bekende standpunt: er is (internationaal) geen draagvlak voor een moratorium op het gebruik van verarmd uranium houdende wapens, "het is daarom niet zinvol opnieuw voor een moratorium te pleiten, ook al zou de Nederlandse regering daar voorstander van zijn".
De visie van de regering op verarmd uranium is nog wel eens duidelijk gemaakt in een brief (gedateerd 9 juni) aan de VN. Het is ook hier het al bekende standpunt: Nederland "recognises the need for additional research on the effects of the use" van wapens met verarmd uranium. Maar de "potential harmful effects (….) cannot sofar be substantiated" door wetenschappelijk onderzoek.
Brief over verarmd uranium naar Defensie
Samen met IKV Pax Christi, ICBUW en de NVMP heeft Laka een brief gestuurd aan staatssecretaris van Defensie in reactie op zijn brief naar de Tweede Kamer (zie 7 mei) inzake verarmd uranium. In de brief verzoeken de organisaties de regering de aanname van een causaal verband (tussen blootstelling aan verarmd uranium en gezondheidsklachten) en het belang van nader epidemiologisch onderzoek te erkennen. Lees hier de brief
Verslag van de Expert Meeting over de risico’s van verarmd uranium gebruik in wapensystemen nu uit!
Op 14 februari 2008 werd in Amersfoort een Expert Meeting gehouden over de risico's van verarmd uranium gebruik in wapensystemen. De bijeenkomst werd georganiseerd in het verlengde van een rondetafelconferentie georganiseerd door de vaste Kamercommissie van Defensie die diezelfde dag werd gehouden. Presentaties werden gegeven door Henk van der Keur (stichting Laka), John LaForge (Nukewatch), Dr. Avril McDonald (expert op het gebied van juridische aspecten), Prof. Dr. Keith Baverstock (wetenschapper, voormalig medewerker en adviseur bij de WHO) en Krista van Velzen (SP-Tweede Kamerlid).
Het verslag (pdf, 640kb) bevat de discussie van de rondetafelconferentie die in de Tweede Kamer werd gehouden. Evenals de bijeenkomsten bevat het verslag zowel Nederlandstalige als Engelstalige teksten. Een gedrukt exemplaar van het verslag (52 blz.) is tegen verzendkosten verkrijgbaar.
Brief Defensie over verarmd uranium
De langverwachte Kamerbrief inzake verarmd uranium van Defensie is er. In deze brief informeert Defensie over de huidige kennis van de gezondheidsrisico's van verarmd uranium en de visie van de Nederlandse regering hierop. Een Nederlandse vertaling van het rapport van de Italiaanse Senaatscommissie is als bijlage toegevoegd. Het rapport gaat onder meer over de Italiaanse regels voor de vaststelling van causaliteit voor aansprakelijkheid. Daarom wordt er in de brief ook aandacht besteed aan de Nederlandse regelgeving hierover. Daarnaast wordt kort ingegaan op de situatie op het schietterrein De Vliehors en op de resolutie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties van het afgelopen najaar.