Eerder deze week deed de Raad van State een uitspraak over de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Volgens de Afdeling Bestuursrechtspraak mag de PAS niet als basis voor toestemming voor activiteiten worden gebruikt. Op basis van de PAS wordt namelijk vooruitlopend op toekomstige mogelijk positieve gevolgen van maatregelen voor beschermde natuurgebieden, alvast toestemming gegeven voor activiteiten die schadelijk kunnen zijn voor die gebieden. Zo’n toestemming ‘vooraf’ mag niet (meer). Deze uitspraak zou ook grote gevolgen kunnen hebben voor de geplande bouw van de Pallasreactor, midden in de Pettemerduinen - een beschermd natuurgebied.

In de Europese Unie geldt de regel dat wie in de buurt van beschermde natuur een activiteit wil ondernemen waarbij stikstof vrijkomt, ervoor moet waken dat die natuur er niet onder lijdt. Nederland bedacht daarvoor in 2015 een instrument, de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Boeren plaatsen bijvoorbeeld luchtwassers bij hun stallen en in de natuur wordt actief stikstof verwijderd door te maaien en te plaggen. Het positieve effect van dit soort maatregelen is echter niet bewezen, terwijl Europese regels dat wél vereisen.

Met de uitspraak van 29 mei heeft de Raad van State, in navolging van het Europese Hof vorig jaar, de Nederlandse stikstofaanpak nu ongeldig verklaard. En vergunningen afgeven op basis van de PAS mag nu dus niet meer.

Deze uitspraak kan ook grote gevolgen hebben voor de Pallas kernreactor, waarbij, zo staat in de milieueffectrapportage, grote hoeveelheden stikstof vrijkomen. Maar in opdracht van Pallas kwam Arcadis daarna met nieuw onderzoek waarin de hoge berekende stikstofdepositie door de bouw van de reactor in het Natura 2000-gebied bijna helemaal verdween: Arcadis stelt dat de extra stikstof te verwaarlozen is. Daarnaast kwam Arcadis tot de conclusie dat “de natuur er beter voor staat dan voorheen”.

Bijzonder is echter dat Pallas bij de gemeente helemaal geen vergunning aangevraagd heeft in het kader van de PAS-regeling en in de laatste versie van de MER word gesteld dat PAS niet van toepassing zou zijn. Hierover, en over een aantal andere zaken, zal de Raad van State zich buigen. Er zijn in ieder geval twee beroepschriften ingediend die vraagtekens plaatsen bij de afgegeven omgevingsvergunning, waarin, onder andere, de omzeiling van de PAS-regelgeving aan de kaak wordt gesteld.

To be continued.