De Europese Commissie heeft half oktober ingestemd met €11,3 miljoen Nederlandse subsidie voor haalbaarheidsonderzoeken voor de levensduurverlenging van kerncentrale Borssele. Twee maanden later heeft Jetten, de minister van EZK de daadwerkelijke subsidie verleend aan EPZ, de uitbater van de kerncentrale. Dat blijkt uit stukken die half januari zijn gepubliceerd. De Europese Commissie stemde in met de steunmaatregel omdat niemand anders, ook de aandeelhouders van EPZ niet, wil investeren in de levensduurverlenging. Als de kerncentrale daadwerkelijk na 2033 openblijft, moet EPZ 40% van de ontvangen subsidie terugbetalen.
De strategie van ZEH (voorheen PZEM) en ERH (RWE) , de aandeelhouders van kerncentrale Borssele, is er nu op gericht om de kerncentrale in 2033 definitief te sluiten. Ze weigeren dan ook te investeren in opnieuw een levensduurverlenging - ten minste, dat is de officiële lijn. Maar met in januari 2024 al vaak meer dan 50% hernieuwbaar in de mix is het ook maar de vraag hoe levensvatbaar een levensduurverlenging van de kerncentrale na 2033 gaat zijn, dus in die zin is het bedrijfsstrategisch wel verstandig er niet in geloven. Maar binnenskamers vinden ze het vast prima, zeker nu de belastingbetaler er voor opdraait.

In het coalitieakkoord van Rutte-IV is namelijk afgesproken dat VVD, CU en D66 het definitieve einde an kernenergie in Nederland willen uitstellen. Omdat er niemand opstaat om de onderzoeken naar de haalbaarheid van de tweede levensduurverlenging te betalen, trekt het demissionair kabinet hiervoor de portemonnee. Het kabinet erkent ronduit dat dit staatssteun is, en heeft daarom, voor ze EPZ subsidie verlenen, toestemming gevraagd bij de Europese Commissie. Onder voorwaarden ziet de Commissie geen bezwaar. De subsidie is vervolgens in december toegekend en heeft een geplande looptijd tot 2031.

De volgende vijf onderzoeken worden nu door EPZ opgestart:

• (a) haalbaarheidsstudie: in deze studie wordt nagegaan welke onderdelen van de kerncentrale moeten worden vervangen voor de levensduurverlenging;
• (b) evaluatie van het verouderingsbeheer: in deze evaluatie wordt aangegeven hoe  veroudering wordt beheerst na levensduurverlenging;
• (c) onderzoek naar vermoeiing en verbrossing: in dit onderzoek wordt beoordeeld of het reactorvat nog 10 of 20 jaar veilig kan werken;
• (d) veiligheidsanalyse en veiligheidsrapport, voor het voor de levensduurverlenging verplichte milieueffectrapport;
• (e) brandstofscenario, inclusief uitwerking, opwerking, tussentijdse opslag en berging van kernafval.

De Commissie Mer wees er eerder op dat voor de milieueffectrapportage voor de vereiste wijziging van Kernenergiewet voor de levensduurverlenging er nog erg veel onduidelijk was, onder andere hoe lang de regering de kerncentrale nu langer open wilde houden. Naar de Europese Commissie schept minister Jetten een beetje meer duidelijkheid: 10 of 20 jaar.

Verder is het interessant te zien welk kader de Europese Commissie voor deze goedkeuring hanteert. Zeker gezien het feit dat het gevallen kabinet vele honderden miljoenen wil spenderen aan nieuwe kerncentrales. Laka's analyse daarover staat nog steeds als een huis.