Ondergrondse opslag van radioactief afval kan drinkwater eeuwenlang ondrinkbaar maken. Dat staat in een wetenschappelijk onderzoek 'Rock Solid? A scientific review of geological disposal of high-level radioactive waste' van Greenpeace. In Brabant is opschudding ontstaan over Belgische plannen om in de grensstreek op tweehonderd meter diepte kernafval op te slaan. Drinkwatermaatschappij Brabant Water en de provincie zijn bezorgd over de gevolgen voor het drinkwater in Brabant. Volgens Greenpeace is er geen sluitend wetenschappelijk bewijs dat ondergrondse opslag veilig is. Greenpeace vindt dat er geen nieuwe kerncentrales gebouwd moeten worden zolang er geen veilige oplossing is gevonden voor radioactief afval. Minister Huizinga (VROM) zegt in antwoord op Kamervragen dat we ons niet druk hoeven te maken, er is immers nog geen principe besluit om het afval daar op te slaan. Maar ja, dan is het te laat, want een eenmaal genomen besluit....
Categoriearchief: Eindberging
In 2015 locatie ondergrondse opslag?
Het Dagblad van het Noorden komt met het bericht dat een vertrouwelijk rapport voor het 'stakeholders-overleg' (belanghebbenden) - waar de milieuorganisaties en de provincie Groningen uitgestapt zijn - stelt dat er in 2015 een vestigingsplaats voor ondergrondse opslag van radioactief afval nodig is. "De NRG schrijft dat er een 'goed ontwikkeld stappenplan' nodig is om de weerstand tegen ondergrondse berging 'op lokaal niveau' het hoofd te bieden. Om in 2020 een nieuwe centrale te bouwen, moet er in 2015 een oplossing voor het afvalprobleem zijn. Daarbij moet er sprake zijn van 'vrijwilligheid' bij de vestigingsplaats van zo'n opslag, vinden de adviseurs. In veel landen worden gemeentebesturen 'overtuigd' met grote geldbedragen voor de ontwikkeling van de lokale economie."
Gemeenten Friesland: ‘geen ondergrondse opslag kernafval’
Als de tweede kerncentrale Borssele er staat, mag het radioactieve afval niet opgeslagen worden in zoutkoepels in het Noorden. Onder meer de gemeenten Dongeradeel en het Bildt hebben hierover brieven gestuurd naar het ministerie van VROM, schrijft het Friesch Dagblad. Directe aanleiding is de startnotitie van Delta waarin niet staat wat er met het afval moet gebeuren. De provincie Fryslân stuurt geen brief: "Het ministerie weet heel goed wat ons standpunt is." Minister Cramer herhaalde deze zomer nog dat wel degelijk "aangestuurd wordt op terugneembare eindberging van radioactief afval in de diepe ondergrond."
Cramer: ‘Problemen Asse geen invloed op eindberging afval’
Minister Cramer heeft (mede namens de minister van EZ) in antwoord op vragen uit de Kamer (van 30 maart, naar aanleiding van problemen met ondergrondse opslag van kernafval in zoutlagen in het Duitse Asse) gezegd dat opslag in de diepe ondergrond een optie blijft en dat er een fundamenteel mijnbouwkundig verschil is tussen een speciaal gebouwde eindbergingsfaciliteit en een oude zoutproductiemijn zoals die in Asse. Uit onderzoek van NRG blijkt dat "de problemen in de Asse-mijn geen invloed hebben op de wetenschappelijke conclusies over de geschiktheid van steenzout als gastgesteente voor eindberging".
Maar, zegt Cramer letterlijk: "Na een periode van tenminste 100 jaar is zoveel radioactief materiaal opgespaard dat dit" (economische haalbaarheid, laka) "wel het geval is."
Wat nu? Chantage?? Betekent dit, dat we niet eens met kernenergie kunnen stoppen, zelfs als we dat willen, omdat anders de eindberging economisch onhaalbaar is?
Warmte bij kernafvalopslag schadelijk voor vaten
Als kernafval in een zoutkoepel wordt opgeslagen zal zout binnen een halve meter om een vat gedeeltelijk worden omgezet in natrium en chloor. Door de stijging van temperatuur door de straling gaan die stoffen weer samen tot zout. Dit is een exotherme reactie waarbij veel warmte vrijkomt die schadelijk kan zijn voor de wanden van de opslag-vaten. Dit blijkt uit een onderzoek van natuurkundige Anton V. Sugonyako waarop hij in Groningen promoveerde: "Nano-sized precipitated formations in irridiated NaCl"
Lees hier de (leesbare) samenvatting in het Nederlands.
VROM: provincies mogen ondergrondse opslag radioactief afval niet verbieden
Het ministerie van VROM heeft de provincie Friesland voor de laatste keer gewaarschuwd dat het Streekplan Fryslân in strijd is met het rijksbeleid. Als laatste middel kan de minister van VROM besluiten om 'aanwijzingen' te geven, wat neerkomt op het overschrijven van de provinciale plannen. VROM heeft al lange tijd onder meer kritiek op de weigering om radioactief en chemisch afval ondergronds op te slaan.
Fryslân heeft nog nooit te maken gehad met het zware middel van een aanwijzing, maar de provinciale politiek ziet in de laatste waarschuwing geen aanleiding om de gevraagde aanpassingen alsnog te doen. Gedeputeerde Andriesen heeft eerder al laten weten dat het om principes gaat, en dat zo'n aanwijzing ook aan de Tweede Kamer moet worden voorgelegd. Zij verwacht niet dat die zich achter VROM zal scharen.
Pretpark op 600 meter diepte?
Volgens het Dagblad van het Noorden zijn er plannen om in de zoutkoepel van Onstwedde op 600 meter diepte een 'ondergronds attractiepark van internationale allure' te maken. Dit zou enerzijds moeten dienen als werkgelegenheid voor het Noorden, maar ook om de opslag van radioactief afval in de zoutkoepel onmogelijk te maken. Toch zijn er nog heel wat haken en ogen aan het voorstel en veel tegenstanders van opslag hebben hun twijfels omdat onderzoeksgegevens voor de bouw, gebruikt zouden kunnen worden voor opslag. Maar ook omdat de landelijke overheid de mogelijkheid heeft provinciale beslissingen ongedaan te maken. De drie noordelijke provincies zijn fel gekant tegen de opslag van radioactief afval in zoutkoepels.
Schade verpakking radioactief afval groter dan verwacht
Volgens een artikel in het Engelse blad Nature is het materiaal dat gebruikt wordt om kernsplijtingsafval in op te slaan, een stuk minder stabiel dan tot nu toe werd aangenomen. De oorzaak ligt in alfastraling. Alfastralers stoten deeltjes uit met hoge energie. Alfadeeltjes dringen weliswaar niet ver door, slechts enkele hondertste van een millimeter, maar richten op hun korte weg enorme schade aan.
Engelse en Amerikaanse onderzoekers hebben nu die kristalschade onderzocht met een geavanceerde NMR-techniek, en ze komen tot de conclusie dat er vijf keer meer beschadigingen optreden dan men tot nu toe aannam. Per loskomend alfadeeltje schieten zo'n vijfduizend atomen van hun plek in het kristalrooster, terwijl er slechts duizend tot tweeduizend van dit soort verplaatsingen waren verwacht. Dat betekent bijvoorbeeld dat het mineraal zirkoon, dat gebruikt wordt voor opslag van radioactief afval, al na 1400 jaar kan gaan lekken, terwijl het hoog-radioactief afval honderdduizenden jaren radioactief blijft.
Provincies hebben niets te zeggen over ondergrondse opslag
In een brief aan de Tweede Kamer deelt staatssecretaris Van Geel provincies nogmaals mee dat beslissingen over de ondergrondse opslag van kernafval op nationaal niveau genomen worden en dat beslissingen op provinciaal niveau om dat te voorkomen, vernietigd zijn en zullen worden.
Ook lijkt Van Geel in die brief voor het eerst te suggereren dat regionale opslag (met meerdere landen, waar hij een groot voorstander van is) ook "in of nabij ons land" kan plaatsvinden.
Lees hier de brief.
Van Geel: “alleen geologische berging afval oplossing”
Op 29 september gaf staatssecretaris Van Geel van VROM aan, de bouw van nieuwe kerncentrales voor mogelijk te houden. Er moet dan wel wat met het kernafval gebeuren. Binnen tien jaar "moet er door de overheid een besluit genomen zijn omtrent de eindbestemming voor het radioactief afval", stelde Van Geel.
"Naar de huidige stand van de wetenschap en techniek is alleen geologische berging (in de diepe ondergrond) van hoogradioactief afval een echte oplossing", gaf de staatssecretaris aan. Dat brengt het probleem van het radioactieve afval en daarmee de opslag in zoutkoepels of kleilagen opnieuw op de agenda.
hier een uitgebreid overzicht met de huidige stand van zaken over kernafval en afvalopslag