Het Rusland van Putin is de spin in het internationale nucleaire web. Het is in alle onderdelen van de nucleaire keten actief en vaak een grote speler: van uraniummijnbouw via verrijking naar reactorbouw. En daar is niet uitsluitend Europa afhankelijk van. De kernenergie-industrie in de VS wil dan ook dat president Biden nucleaire technologie en de import van goedkoop uranium uit Rusland toe blijft staan. Intussen roept het Europese Parlement de lidstaten op “to stop any collaboration with Russia in the nuclear field, in particular cooperation with Rosatom and its subsidiaries, including cooperation with Russia in the International Atomic Energy Agency and the termination or removal of operating licences for all Rosatom subsidiaries”. Lees verder
Borssele, hergebruik uranium en Rusland
De beslissing van de Duitse overheid om de aanvraag van Rosatom voor de joint venture met Framatome in Lingen on hold te zetten, en de intrekking vervolgens van die aanvraag door Rosatom, is niet het einde van Russische betrokkenheid bij de brandstofproductie van de kerncentrale in Borssele. De kerncentrale Borssele gebruikt drie stromen splijtstof: verrijkt natuurlijk uranium; verrijkt uranium uit opwerking en mixed plutonium-uranium brandstof (MOX). Bij de productie van in elk geval één van die stromen is Rusland alsnog nauw betrokken. Inmiddels is de Mikhail Dudin naar het schijnt ongeladen weer vertrokken uit de haven bij Liverpool en lijkt het transport van verarmd uranium naar Rusland door Urenco gecanceld. Lees verder
NRG wil wijziging HFR-vergunning zonder inspraak
Kernreactor-exploitant NRG heeft de ANVS laten weten dat voor de reparatie van de lekkage in de HFR aanpassingen aan het koelsysteem van de kernreactor nodig zijn. Daarvoor is ook een wijziging van de Kernenergiewetvergunning noodzakelijk. Wat hierbij opmerkelijk is, is dat NRG de ANVS heeft gevraagd om “op grond van het patiëntenbelang” de vergunning direct na publicatie in te laten gaan. Normaal wordt eerst een ontwerp-vergunning gepubliceerd, waarvoor zes weken inspraak open staat, waarna de ANVS pas een definitieve vergunning vaststelt - die dan nog openstaat voor beroep bij de Raad van State. De ANVS meldt nu: "Voor het verzoek om de gewijzigde vergunning bij publicatie direct in werking te laten treden, volgt de ANVS de daarvoor geldende wettelijke bevoegdheid en het vergunningenbeleid. "
Samenwerking Urenco met Rusland lijkt gewoon door te gaan
De Mikhail Dudin, het Russische schip dat uranium van Urenco naar Rusland vervoert, ligt sinds gisteren in Ellesmere Port bij Liverpool. Het is daar om verarmd uranium van de Urenco verrijkingsfabriek in Capenhurst te laden en te vervoeren naar Rusland. Verarmd uranium is een afvalproduct van verrijking en wordt om economische redenen naar Rusland gebracht. Urenco is voor een derde deel eigendom van Nederland. Nederland is dus ook voor een derde deel eigenaar van het verarmd uranium dat nu nog steeds naar Rusland gaat. Onwenselijk! En helemaal omdat verarmd uranium ook door Rusland - bijvoorbeeld in tanks - militair gebruikt wordt. Lees verder
Belangrijke proef voor concurrent Pallas reactor slaagt
SMART, de door ASML’s Lighthhouse bedachte technologie om met EUV medische isotopen te produceren, is een flinke stap dichterbij gekomen. Het gaat om een geslaagde proef in Duitsland waarbij een door een intense elektronenbundel bestraald molybdeen target 115 uur koel kon worden gehouden. SMART is een innovatief project om zonder kernreactor Molybdeen-99 voor medische diagnostiek te maken (SMART is een ander proces dan SHINE in Veendam). Molybdeen wordt bij het leeuwendeel van de nucleaire diagnostiek gebruikt. De oude productiemethode van Molybdeen is met behulp kernreactoren, zoals de kapotte HFR, waarvoor het kabinet nu overweegt de Pallas-kernreactor in de plaats te bouwen. Lees verder
Russische kernenergie-brievenbusfirma’s op het Rapenburg
Nog even over Nederland en Russische (kern)energie. Het Russische uranium-mijnbouwer Uranium One, eigendom van Rosatom, het Russische staatsbedrijf voor kernenergie en kernwapens, heeft minimaal acht brievenbusfirma’s op een adres in Amsterdam: Rapenburgerstraat 175N. Op het zelfde adres zit ook UrAsia London Limited, dat enkele jaren geleden gekocht is door Uranium One.
Sergej Kiriyenko, de bestuursvoorzitter van Rosatom staat sinds oktober 2020 op de Europese sanctielijst wegens betrokkenheid bij de vergiftiging van de Russische oppositieleider Navalny.
Uranium One is actief in uraniummijnbouw, exploratie en ontwikkeling in Kazakhstan, de Verenigde Staten, Tanzania en Namibië. In de Tweede Kamer was er vorig jaar een beetje ophef over Uranium One in verband met visa-aanvragen en spionage. Toenmalige Kamerlid Wiersma (VVD) stelde hier vragen over.
HFR langer dicht; productie overgenomen door andere reactoren
De hoge-flux reactor in Petten is in elk geval nog tot mid-maart uit bedrijf. En ook dan nog de vraag of de reactor weer opgestart kan worden. Volgens een bericht vandaag in het Noord-Hollands Dagblad wordt de reparatie nu voorbereid en is daar voor nog toestemming nodig van de nucleaire autoriteit ANVS. De reactor ligt stil sinds 21 januari toen een lekkage in het koelsysteem werd vastgesteld. Volgens exploitant NRG vangen 'andere reactoren' de productie van medische isotopen op en gaan de leveringen aan ziekenhuizen gewoon door. Als de reactor langer buiten bedrijf blijft “dan kunnen we kijken hoe de andere reactoren dat op een andere manier opvangen”, aldus de woordvoerster van NRG.
Rusland en onze energieonafhankelijkheid
Vorige week meldden we dat de splijtstof van Borssele gemaakt wordt in de fabriek van het Franse Framatome in Lingen (D) die een Joint Venture aan wil gaan met het Russisch bedrijf Rosatom. Dan is ook de kerncentrale Borssele voor een deel afhankelijk van een Russisch bedrijf. Ook, want de reactor in Petten is dat al, en voor de reactor in Delft is dat onduidelijk, maar goed mogelijk. Hoeveel van de brandstof (energie) gebruikt in de Europese Unie komt eigenlijk uit Rusland? We hadden het al eerder uitgezocht, maar hier nog een keer. Lees verder
Nieuwe documentaire-serie over Tsjernobyl
Ook in Oekraïne -toen nog deel van de Sovjetunie - explodeerde op 26 april 1986 reactor 4 van de kerncentrale van Tsjernobyl. Grote delen van Europa werden daarbij radioactief besmet. Via KGB-documenten laat dit tweeluik zien hoe de KGB zich ernstig zorgen maakte en welke offers de Sovjetleiders wilden brengen om het verhaal stil te houden.
Dinsdag (22) en woensdag (23 februari) op NPO2. Lees verder
Kerncentrales als oorlogsrisico
Energiecentrales zijn een veel voorkomend doelwit in moderne conflicten, omdat de vernietiging ervan het vermogen van een land om door te vechten beperkt. Maar anders dan windmolens of zonnepanelen zijn kerncentrales potentieel doelwit en een groot risico in een gewapend conflict. Eén van de meest verstrekkende risico’s in het huidige Russisch-Oekraïense conflict. Oekraine heeft 15 kerncentrales en is voor de helft van haar elektriciteitsproductie afhankelijk van kernenergie. Een uitgebreide analyse (in het Engels) van een veelal genegeerd risico hier. Lees verder