De Eerste Kamer behandelt deze dagen het Belastingplan 2025. Met dit plan wil het kabinet Schoof per 2027 opnieuw een eind te maken aan de saldeer-regeling. Het veel gebruikte argument daarbij is dat bezitters van zonnepanelen profiteren van de not haves: Ze mogen overvloedig in de zomer opgewekte stroom salderen tegen verbruikte stroom in de donkere dagen rond nieuwjaar. In de winter kost het opwekken van stroom namelijk meer dan in de zomer, en daarvoor draaien dan mensen zonder panelen dan op.
Als oplossing voor dit probleem gooit de minister alleen het kind met het badwater weg: Met dank aan de salderingsregeling is in Nederland relatief snel een aanzienlijk vermogen aan zonnepanelen op daken gelegd, maar nog steeds zien we dat er in het voor- en najaar nog onvoldoende capaciteit is om aan 100% van de vraag te voldoen. Nu met het - opnieuw - aangekondigde einde van de salderingsregeling nu al installateurs op de fles gaan, is het waarschijnlijk dat met het einde van salderen ook de grootste groei in zonne-energie achter ons komt. Lees verder
Trefwoord: Voorpagina
Frankrijk nog afhankelijker van Rusland; Russisch uraniumschip morgen in Rotterdam
Frankrijk wordt nog meer afhankelijk van Rusland nu Niger de controle heeft overgenomen over de uraniummijn Somaïr. Het Franse staatsbedrijf Orano bezit 64% van het gelijknamige bedrijf Somaïr, de andere 36% is in handen van Niger. Het land is de zevende uraniumproducent ter wereld. Voor Frankrijks civiele nucleaire sector is uranium uit Niger belangrijk, maar niet essentieel, maar voor het militaire programma is Nigerees uranium onontbeerlijk: uit de overige landen zijn er veelal restricties die militair gebruik verbieden. Eerder dit jaar had de Nigereese overheid de mijnbouw-vergunning van Orano’s dochter Imouraren en het Canadese bedrijf GoviEx ingetrokken.
Ondertussen is de Mikhail Dudin weer onderweg naar Rotterdam. Het Russische schip dat uranium vervoert van Rusland naar West-Europa wordt morgenochtend in Rotterdam verwacht. Het is onduidelijk wat het schip aan boord heeft: verrijkt uranium voor de Franse (en binnenkort Frans-Russische) splijtstofstavenfabriek in Lingen of uranium voor de Urenco-verrijkingsfabriek in Almelo.
Europa’s oudste kerncentrale sluit in 2033
Europa’s oudste kerncentrale, die in het Zwitserse Beznau, gaat in 2033 definitief dicht. Dat heeft de eigenaar Axpo gisteren bekend gemaakt. De kerncentrale bestaat uit twee bescheiden eenheden (380 MWe) die respectievelijk in 1969 en in 1971 in bedrijf zijn genomen. Om nu nog 8-9 jaar in bedrijf te blijven, investeert Axpo 375 miljoen euro. Zwitserland heef,t net als Duitsland, een Ausstieg- programma: er worden geen nieuwe kerncentrales meer gebouwd.
Kerncentrale Borssele is na Beznau Europa's oudste. Borssele wordt in principe dan ook eind 2033 gesloten, al is kabinet Schoof aan het kijken om de levensduur opnieuw te rekken. Voor zo'n verdere levensduurverlenging is alleen een forse investering nodig, waarvoor de Zeeuwse aandeelhouders niet hun hand in het vuur willen steken. Qua verdere procedure is Borssele 2033+ ook nog niet erg aan het vlotten.
ESB: “Kernenergie wordt in Nederland te duur voor staalproductie”
- Uit het ESB:
- Groen staal produceren kost in Nederland jaarlijks bijna 800 miljoen euro meer aan elektriciteit dan in Spanje.
- De hoge kosten van duurzame energie maken staalproductie in Nederland richting 2050 niet zinnig.
- Nederland moet via de Europese interne markt de import van groen staal verzekeren.
"Een alternatief is om op kernenergie in te zetten. Los van de benodigde investeringen wordt kernenergie ingeschat op ruim drie keer duurder dan zon en wind en is het de enige energiebron die de afgelopen twintig jaar structureel duurder is geworden. Omdat duurzame energie juist goedkoper zal worden, neemt het kostennadeel van productie op basis van kernenergie dus nog verder toe waardoor de bedrijfsvoering meer en meer onrendabel zal worden."
Lees verder
Mosterd na de maaltijd? Tweede Kamer gaat naar Pallas kijken
De VWS-commissie van de Tweede Kamer heeft voorgesteld om de bouw van de Pallas-kernreactor in Petten te gaan behandelen als een "groot project". Wanneer de Kamer daarmee akkoord gaat, dan worden drie Kamerleden benoemd als rapporteur op de voortgang van Pallas. Het voorstel van de Kamer volgt op de stap van de regering om de bouw van Pallas ook als 'groot project' te classificeren. Alleen is de Kamer wel rijkelijk laat, omdat ze vorig jaar in principe al haar fiat heeft gegeven aan het miljardenproject. Nu de financiering rond is, rijst de vraag waar de drie rapporteurs de regering nog op willen controleren. Wellicht op precieze kleur van het behang in de kernreactor? Lees verder
VVD: Groningen toch weer in beeld voor kerncentrales die niemand wil betalen
Op vrijdagmiddag vijf uur stuurde VVD minister van Klimaat en Groene Groei Sophie de ‘Stand van zaken van de nieuw te bouwen kerncentrales’. Deze brief gaat voor een klein deel over de derde en vierde kerncentrales, maar voor het overgrote deel over de eerste twee gedroomde kerncentrales. In de opsomming geeft het het kabinet, tussen de regels door, dat het allemaal niet zo soepel loopt: private financiering is onwaarschijnlijk en er moet, ondanks eerder toezegging dat er geen zou komen, toch weer opnieuw gekeken worden naar de Eemshaven als locatie omdat er bij de locatie Borssele “ruimtelijke uitdagingen” zijn. Lees verder
Problemen met nieuwe kerncentrale Olkiluoto in Scandinavië
Big batteries and EVs to the rescue again as faults with new nuclear plant cause chaos on Nordic grids
The Finnish nuclear power plant Olkiluoto was finally connected to the grid last year, at an estimated cost of €11 billion compared to the original budget of €3 billion. That cost blowout forced its developer, the French company Areva, to be bailed out by the French government. TVO, the reactor owner, says now that the new reactor has been commissioned, there is often too much production on the Finnish grid, and the reactor has to be dialled down, or curtailed, in much the same way that renewables often are. It is still not allowed to run at full capacity. “The electricity system in Finland faces on an increasingly frequent basis a situation where more down-regulating production capacity is needed because there is too much production,” TVO notes. Lees verder
‘Weens’ burootje betrokken bij beoordeling haalbaarheidsstudies nieuwe kerncentrales
Herinnert u het zich nog? september 2020: VVD minister Wiebes die, na een serie hem onwelgevallig kernenergierapporten die concludeerden dat nieuwe kerncentrales in Nederland onrealistisch zijn, een Weens burootje bereid vond een voor hem prettig rapport bij elkaar te sprokkelen over de kosten van nieuwe kerncentrales in Nederland. Een rapport dat verder helemaal niemand serieus nam. De naam van dat bureau, een aantal mensen afkomstig uit de nucleaire industrie, waaronder een oud-directeur van kerncentrale Borssele, was ENCO. Dat bureau is nu door VVD minister Hermans betrokken bij de beoordeling van de technische haalbaarheidsstudies – besteld bij de drie mogelijke leveranciers - voor twee nieuwe kerncentrales. Het Amerikaans Amentum is hoofdcontractant, en wordt door een aantal andere bureaus bijgestaan, waaronder dus het 'Weense' ENCO.
‘Don’t nuke the climate’ op COP29
Tot en met vrijdag, 22 november, is in Bakoe, Azerbeidzjan, COP29 bezig, de VN Climate Change Conference. De inbreng van het Nederlandse regering is vrijwel nihil, die heeft ook helemaal niks met klimaatbeleid. Het enige dat ze daarvoor, als een alibi of schaamlap (wat wijst op schaamte die er niet is) gebruiken is kernenergie. Meer landen hebben deze kwaal. Trots wordt meegedeeld dat zes nieuwe landen zijn aangesloten bij de coalitie (gestart vorig jaar op COP28 in Dubai) die een verdrievoudiging van de kernenergie-capaciteit in 2050 wil. Met die 6 hebben nu 31 landen die verklaring ondertekend. Bij die 31 landen zijn er maar liefst 13 die nu nog geen enkele kerncentrale in bedrijf hebben: Kroatië, El Salvador, Ghana, Jamaica, Kazachstan, Kenia, Kosovo, Moldavië, Mongolië, Marokko, Nigeria, Polen en Turkije (wel in aanbouw). En een verdrievoudiging van niks is ook in 2050 nog steeds niks.
Afgelopen week werd in Bakoe dan ook actie gevoerd tégen kernenergieplannen en vóór een echt klimaatbeleid: de internationale coalitie Don’t nuke the climate hield verschillende demonstraties met vertegenwoordigers van milieu- en klimaatbewegingen van over de hele wereld. Want: als de focus bij de energietransitie ligt op kosten en snelheid is dat het einde van kernenergie. Lees verder
Rathenau: “Pas op met de inzet van Big Tech op kernenergie, dat is kritieke infrastructuur met strategische betekenis”
Grote techbedrijven vestigen sinds kort hun hoop op kernenergie. Onderzoekers van het Rathenau-instituut vinden dat er kritischer gekeken moet worden naar de onderliggende energiehonger en de groeiende afhankelijkheid van Big Tech. Uit hun bijdrage in het NRC:
Energie vormt [..,.] de ruggengraat van de digitale wereld. En grote techbedrijven nemen vaak essentiële onderdelen van hun waardeketen in eigen beheer. Hierdoor neemt hun mondiale machtspositie [...] verder toe.
Met betrekking tot kerncentrales is die machtspositie zorgelijk omdat het gaat om een kritieke infrastructuur met strategische belangen. Bovendien kan de kennis en technologie die nodig zijn voor kernenergie als onderhandelingsmiddel worden ingezet op het geopolitieke toneel. Het beslag op energie en ruimte is daarnaast een publieke zaak. Bij schaarste ontstaat een verdelingsvraagstuk: energie die door datacenters wordt verbruikt, kan niet elders worden ingezet. De afhankelijkheid van de samenleving van Big Tech neemt hierdoor dus toe, waardoor ook de sturingskracht van de maatschappij om te beslissen over gebruik en inzet van schaarse middelen afneemt.