De Amerikaanse overheid heeft een consortium met Siemens Nederland geselecteerd voor de beveiliging van grensovergangen en havens die direct of indirect goederentransportverbindingen hebben met de VS en grensovergangen van landen die doorvoerland kunnen zijn voor radioactieve materialen. De beveiliging bestaat uit het scannen van zeecontainers op de aanwezigheid van nucleair materiaal. Het Amerikaanse Homeland Security programma gaat er van uit dat zo'n zestig landen worden uitgerust met dit soort detectiesystemen. Om in de strijd tegen terrorisme te voorkomen dat illegale nucleaire stoffen de haven van Rotterdam passeren, realiseerde Siemens Nederland in nog geen twee jaar tijd een uitgebreid netwerk met speciale containerscanners. Het gaat daarbij om de detectie van nucleair en verrijkt radioactief materiaal, maar ook om radioactieve stoffen die een bedreiging kunnen vormen voor de volksgezondheid.
NRG: altijd persbericht bij storing
Naar aanleiding van de recente aandacht voor een besmettingsvoorval uit 2006, heeft NRG besloten om voortaan een persbericht te publiceren bij alle meldingen van buitengewone gebeurtenissen - hoe klein en zonder enig risico of gevaarzetting deze ook zijn - aan de autoriteiten. "In dat kader informeren wij u dat wij gisteren een melding hebben gedaan aan de bevoegde autoriteiten van het volgende: Bij onderhoudswerkzaamheden aan een experiment in de onderzoeksreactor op 14 november jl., is een zeer geringe hoeveelheid radioactieve stofdeeltjes in de reactorhal vrijgekomen. Op dat moment waren twee medewerkers in de reactorhal aanwezig. Eén van de medewerkers is als gevolg hiervan licht besmet." (Maar waarom dan twee weken wachten met die melding?)
Opnieuw: export VU naar Rusland
Er zijn (eindelijk) antwoorden op de vragen die de SP heeft gesteld over de export van verarmd uranium door Urenco naar Rusland. Jaarlijks wordt gemiddeld 3700 ton verarmd uranium naar Rusland gezonden. Daaruit komt jaarlijks gemiddeld 740 ton natuurlijk uranium terug. Het resterende verder verarmde uranium blijft in Rusland achter. Er wordt geen verrijkt uranium afkomstig van het verarmde uranium van Urenco naar andere landen gestuurd. De minister zegt onder meer dat het een economische afweging is het verarmd uranium te laten herverrijken in Rusland. Over de kosten van opslag: "Als al het verarmde uranium bij COVRA zou worden opgeslagen verschilt die situatie zo van de huidige situatie dat een extrapolatie van de huidige kosten van opslag bij COVRA niet mogelijk is. Het is mij dan ook niet bekend wat de kosten van een dergelijke opslag bij COVRA zijn."
Greenpeace: verbod op transporten La Hague
Greenpeace eist bij de Raad van State een onmiddellijk verbod op transporten van hoog-radioactief afval van de kerncentrale in Borssele naar de opwerkingsfabriek in het Franse La Hague. Greenpeace stelt dat de 'spent fuel' voor het merendeel afvalstoffen zijn. Slechts een klein deel van het hoog radioactieve materiaal komt terug naar Nederland in de vorm van nieuwe brandstof. De Franse Hoge Raad bepaalde dat Frankrijk geen opslagplaats mag worden van radioactief afval uit alle delen van de wereld.
Het ministerie van VROM is niet ingegaan op de eis toekomstige transporten te verbieden. Het enkele feit dat Nederlands plutonium in Frankrijk wordt opgeslagen wil niet zeggen dat het nooit zal worden hergebruikt, aldus VROM, maar momenteel is er geen markt voor. De Raad van State vroeg zich op de zitting af of het afwijzen van de eis van Greenpeace niet ook ondertekend had moeten worden door de ministers van Verkeer en Waterstaat en Economische Zaken. Deze twee hebben samen met de minister van VROM de transportvergunning naar Frankrijk verleend. Uitspraak binnen zes weken.
KFD-brief had niet openbaar moeten worden
Volgens antwoorden op de Kamervragen over de verslechterde veiligheid van Borssele, stelt de minister van VROM, dat het niet de bedoeling was dat de brief waarin de KFD aan de exploitanten van de kerncentrale vragen zorg te dragen dat het aantal incidenten afneemt, openbaar zou worden. Cramer schrijft ook dat het nog te vroeg is om te stellen dat Borssele niet (meer) aan het convenant over openhouden van de centrale voldoet, omdat daar immers in staat dat de kerncentrale tot de veiligste van de wereld moet behoren. De commissie die dat moet onderzoeken is er nog niet eens.
Strontium besmetting NRG
In mei vorig jaar raakten twee medewerkers van de Nucleair Research Group (NRG) tijdens werkzaamheden met een zuurkast in het radiologisch laboratorium besmet met een radioactieve stof. Door "een ongelukkige samenloop van omstandigheden" is tijdens de werkzaamheden een beperkte hoeveelheid radioactief strontium vrijgekomen. Er zijn volgens de NRG geen radioactieve stoffen vrijgekomen buiten de onderzoeksruimte van het laboratorium. Hoewel de onderzoeksruimte van het laboratorium verzegeld en vervolgens "grondig schoongemaakt" is, is de ruimte nog steeds niet in gebruik genomen (18 maanden later). NRG heeft het meteen gemeld aan de KFD en het is ook opgenomen in het overzicht 'Storingen in Nederlandse nucleaire installaties 2006', dat al op 17 oktober aan de Kamer is aangeboden.
Euratom kan toch niet vervolgd worden
De Hoge Raad heeft een uitspraak vernietigd van het Gerechtshof in Amsterdam van december 2005, dat na een klacht van Greenpeace oordeelde dat Euratom ondanks immuniteit toch vervolgd kon worden. In 2003 was bij milieuinspectie gebleken dat op het terrein van Euratom in Petten ernstige milieuovertredingen waren begaan. Er zou sprake zijn van giftige stoffen in de open lucht, lekkende zeecontainers met radioactief materiaal en andere wantoestanden. Toenmalig minister Donner sloot vervolging door het OM uit, omdat de staat niet bevoegd zou zijn tegen een Europese instelling op te treden. Het Gerechtshof vond dat de overtredingen die Euratom had begaan "nimmer vallen onder [...] datgene wat Euratom ter vervulling van zijn taak zou moeten kunnen doen." Euratom wordt niet belemmerd als het de regels in Nederland moet naleven, aldus het Hof. De Hoge Raad is het daar niet mee eens In een zeer beknopt arrest constateert ze dat de overtredingen van Euratom de Kernenergiewet betreffen en allerlei milieuwetten. Die raken juist wel de kern van het werk van Euratom, zegt de Hoge Raad. En dus vallen ook de overtredingen onder de immuniteit. We zullen het maar houden bij "een bijzondere redenering".
Verhagen over ‘verzekerde levering nucleaire brandstof’
De minister van Buitenlandse Zaken, Verhagen, heeft een brief gestuurd aan de Kamer over "verzekerde leverantie van nucleaire brandstof". De Urenco-partnerlanden willen "bijdragen aan het ontwikkelen van (non-discriminatoire) back-up instrumenten voor verzekerde leverantie van nucleaire brandstof". De nadruk in de discussie ligt er "thans vooral op om geïnteresseerde afnemerlanden uitzicht te kunnen bieden op verzekerde leveranties in ruil waarvoor deze landen ertoe zouden moeten worden bewogen af te zien van eigenstandige activiteiten in de brandstofcyclus." Afzien dus van een recht dat landen volgens het Non-Proliferatie Verdrag hebben, en dat vooral om de industriële belangen te verdedigen van Urenco. Daarom zal de brief ook wel mede ondertekend zijn door de minister van Economische Zaken.
Nederland stemt tegen resolutie bespreekbaar maken VU
Samen met zes andere landen, waaronder de VS en Israël, heeft Nederland tijdens een VN-conferentie op 2 november tegen een resolutie gestemd die het onderwerp bespreekbaar maakt. In het NOS Radio 1 journaal van 10 november werd duidelijk dat de Tweede Kamer niet op de hoogte was en opheldering eist van het kabinet. Van Gennip (CDA) wil weten welke overwegingen Nederland had om tegen te stemmen. De vakbond AFMP en de SP hebben zich eerder al uitgesproken voor een verbod op uraniumwapens.
Nieuwe uitbreiding van Urenco Almelo aanstaande
Alle bezwaren tegen de uitbreiding van de verrijkingsfabriek in Almelo, zowel bij de inspraak op de Milieueffectrapportage (MER) als daarna bij de zienswijzen die ingebracht werden naar aanleiding van de ontwerpbeschikking, zijn door het ministerie van VROM verworpen. Dat betekent vrijwel zeker dat Urenco Nederland haar verrijkingscapaciteit mag verhogen van 3500 naar 4500 ton scheidingsarbeid (SW) per jaar.
Lees hier een uitgebreide analyse van de beschikking met commentaar.